Γρηγοράς , Μητροφάνης

Γρηγοράς , Μητροφάνης

  1. Ψηφιακό τεκμήριο
  2. Προσωπογραφικό και τοπωνυμικό αρχείο (15ος-19ος αι.)
  3. Γεγονός: Απελευθέρωση του Μητροφάνη Γρηγορά μετά από θεϊκή παρέμβαση του Αγίου Δημητρίου.
    Τύπος γεγονότος: Συμβάν/γεγονός
    Χρονολογία γεγονότος: 1687 Οκτώβριος 25

    Γεγονός: Σύνθεση επών από τον Μητροφάνη Γρηγορά προς τον Ιωάννη Στέφανο βοεβόδα Καντακουζηνό.
    Τύπος γεγονότος: Συμβάν/γεγονός
    Χρονολογία γεγονότος: 1715
  4. Παραπομπή: Νέα Ελλάς ή ελληνικόν θέατρον εκδοθέν υπό Γεωργίου Π. Κρέμου
    Σελίδα αναφοράς: 439-442
  5. Θρησκεία | Πρόσωπα
  6. Γρηγοράς , Μητροφάνης
  7. "Μητροφάνης Γρηγοράς Δωδωναίος ιερομόναχος". Κατά Δημήτριον ήτο "ποιητής και ιεροκήρυξ". Ο Ζαβίρας εν ταις σ. 439 - 442 παρέχει διήγησιν του Γρηγορά περί του εις αυτόν γεγονότος θαύματος παρά του Αγίου Δημητρίου: Κάποτε λέγει ο Γρηγοράς απεστάλη "εξαρχικώς" εις την Μακεδονίαν παρά του πατριάρχου Ιακώβου του Χίου και κατέλυσεν εις τινα χώραν της μητροπόλεως Δράμας Ζίχναν λεγομένην. Κατά τα μεσάνυκτα ενώ εκοιμάτο, "επιστάντες άνδρες λοιμού" τον συνέλαβον και τον ωδήγησαν εις το κριτήριον λέγοντες ότι είναι κατάσκοπος και "επί το προδούναι αυτούς της Βασιλείας της Γερμανίας εκείσε παραγενέσθαι". Απεδείχθη εκ της διαδικασίας η αθωότης του Γρηγορά, αλλ΄ ο δικαστής δεν ηδύνατο να τον απολύση, διότι ότε, εξ αιτίας επαναστάσεως κατά του σουλτάνου Μωάμεθ, "η εξουσία πάσα εις τον ανόητον όχλον και εις τον βουλόμενον πράττων όσα περ αν βούλοιτο μετήχθη". Ο δικαστής εζήτησε τότε μάρτυρας εκ των πλησιοχώρων. Παρουσιάσθησαν άνω των 40 ψευδομάρτυρες ούτινες εβεβαίωσαν ότι ο Γρηγοράς είναι κατάσκοπος και ούτω κατεδικάσθη εις θάνατον. Παρεδόθη εις την φρουράν και επειδή ήδη ήτο εσπέρας ανεβλήθη η εκτέλεσις της ποινής δια την επομένην. Κατά την νύκτα εκείνην "πάντων απορήσας, λέγει ο Γρηγ., ανέδραμον εις την άμαχον δύναμιν του Θεού και θεις τα γόνατα προς την γην τον άγιον Δημήτριον μετά δακρύων επεκαλούμην... εξελείν με του αδίκου θανάτου". Και άγιος έκαμε το θαύμα και εις τους νέους οίτινες ευρίσκοντο εν τη ιδία φυλακή ο Θεός εχάρισε την ζωήν. Ο Γρηγοράς εξύπνησεν αμέσως τους νέους και ενώ διηγείτο όσα είδε "εν σχήματι δεσμοφύλακος έφθασέ τις, επισυρόμενος" εις τον ίππον του Γρηγορά και του είπε: "ανάστηθι, και λαβών τους νεανίσκους επίβηθι του ίππου και άπελθε εις την οδόν σου". Το θαύμα έγινε τη 25 Οκτωβρίου 1687 και δια την αιτίαν του θαύματος τούτου συνέθετο ακολουθίαν εις τον άγιον Δημήτριον. Τω 1715 έγραψεν έπη τινά προς Ιωάννην Στέφανον βοεβόδα τον Καντακουζηνόν, άπερ εξεδόθησαν εν τη αρχή τουπερί οφφικίου του πατριάρχου Χρυσάνθου όπερ αυτός ο Μητροφάνης διωρθώσατο ωσαύτως και το του Δοσιθέου περί των πατριαρχευσάντων βιβλίον κατά το αυτό έτος. Επέζησεν ούτος μέχρι του 1721 και επέκεινα, όπερ τεκμαιρόμεθα εκ των του Δημητρίου του τότε το σχεδίασμα γράψαντος "αναγινώσκει, λέγει και μελετά τας θείας γραφάς και τα των πατέρων της εκκλησίας ιερά συγγράμματα".