Στη γνωστή βελανιδιά που σώζεται μέχρι σήμερα, ο Παπαφλέσσας με χίλια παλληκάρια έστησε στις 19 Μάη 1825 (από λάθος έχει γράψει 1925) καραούλι, περιμένοντας το στρατό του Μπραΐμη που ερχότανε από την Πύλο. Ο Παλαφλέσσας για να εξαπατήση και τρομοκρατήση το Τούρκικο ασκέρι, διέταξε το βράδυ ν' ανάψου…
Στη γνωστή βελανιδιά που σώζεται μέχρι σήμερα, ο Παπαφλέσσας με χίλια παλληκάρια έστησε στις 19 Μάη 1825 (από λάθος έχει γράψει 1925) καραούλι, περιμένοντας το στρατό του Μπραΐμη που ερχότανε από την Πύλο. Ο Παλαφλέσσας για να εξαπατήση και τρομοκρατήση το Τούρκικο ασκέρι, διέταξε το βράδυ ν' ανάψου…
Στη γνωστή βελανιδιά που σώζεται μέχρι σήμερα, ο Παπαφλέσσας με χίλια παλληκάρια έστησε στις 19 Μάη 1825 (από λάθος έχει γράψει 1925) καραούλι, περιμένοντας το στρατό του Μπραΐμη που ερχότανε από την Πύλο.
Ο Παλαφλέσσας για να εξαπατήση και τρομοκρατήση το Τούρκικο ασκέρι, διέταξε το βράδυ ν' ανάψουν φωτιές σε όλα τα γύρω υψώματα, δίνοντας έτσι την εντύπωση πως ψηλά στις βουνοκορφές υπάρχει μεγάλη δύναμη.
Την άλλη μέρα το στράτευμα του Μπραΐμη πλησίαζε το Μανιάκι.
Μπροστά στην αριθμητική υπεροχή οι Έλληνες σαστίσανε και τότε ο Παπαφλέσσας με τον Κεφάλα και τον Βοϊδή κάνανε μυστικό συμβούλιο, και πήραν την απόφαση, ύστερα από διαφωνίες και διαπληκτισμούς να τραβηχθούν πιο πάνω, διαλέγοντας οριστικά τα γνωστα Ταμπούρια σε μικρή απόσταση πάνω από το χωριό Παιδεμένον.
Το Τουρκικό ιππικό από τα Χάνια τους πλησίαζε κατά πολύ και ένας σύνδεσμος-απεσταλμένος του Μπραΐμη ζητούσε την παράδοσι των όπλων. Κάποιο ανυπόμονο παλληκάρι φυτεύοντάς του μια σφαίρα στην καρδιά του έδωσε την απάντησι.
Ο Παπαφλέσσας βλέποντας πως δεν υπήρχε ελπίς σωτηρίας συνέστησε σε όσους ήταν παντρεμένοι και επίχαν παιδιά, με πολλές υποχρεώσεις να φύγουν. Ο Βοϊδής και ο Κεφάλας βλέποντας ότι η θυσία ήτο βεβαία και αναπόφευκτη, πήρανε 700 άνδρες και τραβήξανε προς τα βουνά της Ποταμιάς με την πρόθεσι να είναι ξεκούραστοι για δεύτερη μάχη με τον Ιμπραήμ.
Λέγουν πως ο Βοϊδής με τον Κεφάλα επιμένανε να φύγη και ο ίδιος ο Παπαφλέσσας αφήνοντας τον Ιμπραήμ ανενόχλητον να περάση, αλλά ο γενναίος πολεμιστής τους αποπήρε λέγοντας: "Δεν φεύγω εγώ σαν τον Άγιο-Λιά από ράχι σε ράχι".
Ο Παπαφλέσσας με 300 παλληκάρια πήρανε την μεγάλη απόφασι: να θυσιασθούν μέχρις ενός για την Υπεράσπισι του πατρίου εδάφους.
Από το κρυόρεμα το ιππικό και από τη θέσι Σπαρτίλλα το πεζικό κάνανε όλο και πιο ασφυκτικό τον κλοιό.
Ο Ήλιος πλησπίαζε στη δύση του και η μάχη κρατούσε ακόμη. Από τα υψώματα της ποταμιάς ακούστηκαν 10 μπαταριές. Ο Κολιόπουλος με τον Δράμπαλη ήρχοντο για ενίσχυσι. Ο Μπραΐμης αντιλαμβανόμενος τον κίνδυνο φωνάζει στ' ασκέρια του: "Έρχεται μιντάτ-γκιαούρ, βαράτε και τους φάγαμε". Με τη δύση του ήλιου η μάχη τελείωσε. Κανείς όμως από τους ηρωϊκούς μαχητάς δεν υπήρχε ζωντανός. Όλοι μαζί με τον αρχηγό τους εκείτοντο εκεί νεκροί.
Ο Ιμπραήμ μπροστά στον ηρωϊσμό τους έμεινε κατάπληκτος. Το άλλο πρωΐ επιθεώρησε το πεδίον της μάχης και τα οχυρώματα των λιγοστών πολεμιστών.
Όταν αντίκρυσε πώς για οχυρώματα είχαν χρησιμοποιήσει λίγες πέτρες, έστησε όρθιο τον νεκρό Παπαφλέσσα και τον εφίλησε λέγοντας: "Ήταν στ' αλήθεια γενναίο παλληκάρι. Κρίμα να χάνονται τέτοιοι πατριώτες".
Στον τόπο του μαρτυρίου και της θυσίας σήμερα έχει στηθή ένας τύμβος. Είναι κατασκευασμένος σε στυλ πυραμίδος και το ύψος του υπερέβαινε προ ολίγων ετών τα 25 μέτρα. Το 1939 κεραυνός απέκοψε το μεγαλύτερο τμήμα του, αφήνοντάς τον σακατεμένον και ακρωτηριασμένον.
Στην καρδιά της πυραμίδος υπάρχει ακόμη μια μαρμάρινη πλάκα, για να θυμίζη στους προσκυνητάς, που ανηφορίζουν μέχρι εκεί πάνω, τη μεγάλη θυσία.
Ιστορική πλάνη εχάρισε τη δόξα του Παπαφλέσσσα και των πολεμιστών του στο διπλανό χωριό Μανιάκι, ασελγώντας εις βάρος του χωριού Παιδεμένου, του χώρου όπου ο πολέμαρχος άφησε την τελευταία πνοή του, γι' αυτό πικρό και εύλογο είναι το παράπονο των σημερινών κατοίκων του χωριού.
Νομίζω πως είναι καιρός να αρθή η μεγάλη αυτή Ιστορική αδικία και να δοθή στο όνομα Παιδεμένον η πρέπουσα θέσι, στις αναρίθμητες ένδοξες ιστορικές σελίδες, αντικαθιστώντας το όνομα Μανιάκι, όπου η σκανδαλώδης άγνοια ίσως των ιστορικών ετρύπωσε σαν παρείσακτο στο Ευαγγέλιο της Ελλάδος, κωφεύοντας στις υπερκόσμιες και απόκοσμές μαρτυρίες των πολεμιστών του Γρηγόρη Δικαίου και των τότε κατοίκων του Παιδεμένου, οι οποίοι έφαγαν με τη χούφτα τα βόλια και την μπαρούτη των αγρίων στιφών του Ιμπραήμ, περνώντας για πάντα στην Αθανασία.
Αφήγηση για τη Μάχη στο Μανιάκι που ο συλλογέας τη συνδέει με το δικό του χωριό, θεωρώντας ότι το Μανιάκι τη σφαιτερίσθηκε. Αυτό είναι ενδιαφέρον για την προσπάθεια των ντόπιων να συνδέσουν το χωριό τους με ένα σημαντικό για τον τόπο αλλά και για όλη την Επανάσταση γεγονός. Ενδιαφέρον έχει η σφοδρή επίθεσή του στους ιστορικούς που, όπως ισχυρίζεται, έκαναν λάθος σχετικά με τον τόπο της μάχης. Πιθανώς εκφράζει με τα δικά του λόγια τοπικές αντιλήψεις. Υπό αυτή την έννοια έχει ενδιαφέρον το παρακάτω απόσπασμα από το έργο του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 581: "Κατά τον Μάϊον του έτους 1825 παρά το χωρίον τούτο Παιδεμένου περιχαρακωθείς ο Δικαίος Παπά Φλέσας, αντετάχθη μετά 300 μόνον ανδρείων μαχητών κατά στρατού πολυαρίθμου του Αιγυπτίου Ιβραχίμ πασά, και πολεμήσας ηρωϊκώς, έπεσεν ενδόξως, πεσόντων προ αυτού πάντων των συν αυτώ, πλην δύο μόνον υποκρυβέντων μεταξύ των νεκρών. Όταν επαρουσίασαν εις τον πασάν την κεφαλή αυτού, την ησπάσθη και ανέκραξεν «Αί, να μην ήναι ζων!»". Κατά τα λοιπά η αφήγηση είναι γνωστή και πιθανώς να προέρχεται από άλλες πηγές. Ωστόσο, στην αρχή του χφου ο δάσκαλος αναφέρει δύο ντόπιους μεγάλης ηλικίας για πληροφορητές του σε ολόκληρο το χφο. Γενικότερα πάντως δεν κρατά τη δική τους αφήγηση, αλλά παίρνει πληροφορίες τις οποίες διαμορφώνει ενώ παρεμβάλλει και δικές του γενικότερες θέσεις, οι οποίες ξεχωρίζουν. Ενδιαφέρον έχει ο άρρητος παραλληλισμός με τον Λεωνίδα: Ο Παπαφλέσσας μαζί με 300 πολεμιστές επιλέγει εν γνώσει του να θυσιασθεί ώστε να μην αφήσει τον Ιμπραήμ να συνεχίσεις ανενόχλητος την πορεία του. Και εκεί είχε υπάρξει πρόταση από τους υπόλοιπους Έλληνες για αποχώρηση, την οποία απέρριψε ο Λεωνίδας μένοντας εκεί με 300 Σπαρτιάτες, 700 Θεσπιείς και 400 Θηβαίους. Αξίζει να δούμε την αναφορά του Παπαφλέσσα στον προφήτη Ηλία (εδώ έχουμε σαφή αναφορά σε λαϊκές αντιλήψεις).
Στη γνωστή βελανιδιά που σώζεται μέχρι σήμερα, ο Παπαφλέσσας με χίλια παλληκάρια έστησε στις 19 Μάη 1825 (από λάθος έχει γράψει 1925) καραούλι, περιμένοντας το στρατό του Μπραΐμη που ερχότανε από την Πύλο. Ο Παλαφλέσσας για να εξαπατήση και τρομοκρατήση το Τούρκικο ασκέρι, διέταξε το βράδυ ν' ανάψου… - Identifier: 373220
Internal display of the 373220 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
