V.M. Minale: Βυζαντινό δίκαιο και μανιχαϊστική αίρεση. Παρατηρήσεις επί της διατάξεως της Ε.XVII.52
Η διάταξη της Εκλογής XVII.52. με την οποία ο αυτοκρατορικός νομοθέτης επιβάλλει την θανατική ποινή στους οπαδούς της Μανιχαϊστικής αιρέσεως, θέτει το ζήτημα της αντιμετώπισης των ακραίων εκείνων αιρέσεων οι οποίες, κατά τη διάρκεια αυτής της ιστορικής αυτής περιόδου, ταυτίζονται με τον Μανιχαϊσμό. Με δεδομένο ότι κατά την Ισαυρική περίοδο ο Μοντανισμός, ο οποίος απαντά-κατεξοχήν στην περιοχή της Φρυγίας, ταυτίζεται ενίοτε με μία ορισμένη «σέκτα» του Ιουδαϊσμού, ενώ αναμφισβήτητα δεν υπάρχουν οπαδοί της αίρεσης του μανιχαϊσμού, κύριο αντικείμενο διερεύνησης της μελέτης αυτής αποτελεί η εξομοίωση της ποινικής μεταχείρισης των μανιχαίων και των μοντανιστών. Μία πιθανή εξήγηση θα μπορούσε να δοθεί με βάση τη βαθύτερη έννοια της μανιχαϊστικής αιρέσεως, η οποία, για ποικίλους ιστορικούς και θρησκευτικούς λόγους, περιέλαβε αδιακρίτως παντός είδους θρησκευτικές αποκλίσεις από το δόγμα.
