Βαθύ Πρέβεζας

Όνομα χωριού Βαθύ Πρέβεζας

Αριθμός 1222

Κοινότητα Γοργομύλου

Επαρχία Νικοπόλεως

Νομός Πρέβεζας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει); Μπουλιάρι

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες; Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου; Όχι

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη; Μία. Άγνωστο

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές; Δεν ήταν οικογενειακή.

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό; 1935

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940; Γεωργία, κτηνοτροφία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο; Αραβόσιτος, μηδική, καπνός, φασόλια

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο; Αυτοκατανάλωση: Αραβόσιτος, μηδική, φασόλια. Εμπόριο: Καπνός

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει; Δεν υπάρχουν νέες καλλιέργειες. Εξακολουθούν οι παλιές.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι; Ήταν και είναι οικισμός της κοινότητας Γοργομύλου

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες; Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος; Από 15 στρέμματα και πάνω.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους; Περίπου 15 οικογένειες.

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου; 10 μέχρι 13 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία; Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό; 1974

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν; Υπήρχε μόνο ένα. Δεν υπάρχουν τώρα

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία; Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν; Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων; Δεν υπήρχαν κοινοτικοί άρχοντες γιατί το χωριό υπάγεται στην κοινότητα Γοργομύλου.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν; Την εποχή των Τούρκων πλήρωναν το "Τσουλέπι" (το δέκατο της περιουσίας ίσως ήταν).

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους; Δεν χωρίζονταν σε τάξεις

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ; Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν; Υποχρεωτική για τους άνω των 18 ετών. Συμμετείχαν και γυναίκες.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως; Πλήρωνε στην κοινότητα φόρο προσωπικής εργασίας.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες; Ναι. Στη συγκομιδή των αραβοσίτων, στην κατασκευή κατοικιών.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών); Στο κτίσιμο των σπιτιών.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές; Ναι. Στην ετοιμασία της προίκας κάθε μελλονύμφου.

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.); Ο πατέρας και η μητέρα του άνδρα. Οι σύζυγοι και τα παιδιά. Πολλές φορές έφταναν και ξεπερνούσαν τα 12 μέλη.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους; Πατέρα. Μάννα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του; Πάππο

Πώς τη μητέρα του πατέρα του; Βάβω

Πως τον πατέρα της μητέρας του; Πάππο

Πώς τη μητέρα της μητέρας του; Βάβω

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του; Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της; Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του; Με τα ονόματά τους

Πώς τις αδελφές του; Με τα ονόματά τους

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό; Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή; Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα; Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του; Μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του; Θειάκω

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του; Μπάρμπα-Θειάκω

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους; Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους; Με το όνομά τους

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα; Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα; Με το όνομά τους

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα; Διπλάρικα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης; Συμπέθερε, συμπεθέρα

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της; Πατέρα

Πώς την πεθερά της; Μάννα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της; Αφέντη, κυρά

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του; Γέροντα

Πώς την πεθερά του; Γριά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του; Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό; Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά; Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης; Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού; Νύφη και με το όνομά της

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού; Νύφη και με το όνομά της

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της; Με το όνομά της ή "Γυναίκα". Με το όνομά του

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος; Το πρώτο αγόρι έπαιρνε το όνομα του παππού από τον Πατέρα. Το πρώτο κορίτσι της γιαγιάς από τον Πατέρα. Τα δεύτερα (αγόρι-κορίτσι) τα ονόματα του παππού και της γιαγιά από τη μητέρα.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ Συμμετείχαν στις αγροτικές ασχολίες. Κουβαλούσαν ξύλα, νερό, φρόντιζαν τα οικόσιτα ζώα.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες; Σπορά, θέρισμα, σκάλισμα, αρμάθιασμα καπνού, βοσκή ζώων, άρμεγμα, μάζεμα φασολιών.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες; Βοσκή ζώων, άρμεγμα, κουρά

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές; Όργωμα, χτίσιμο σπιτιών

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια; Από τη σχολική ηλικία. Τις ίδιες δουλειές (π.χ. Βοσκή ζώων, συλλογή καπνού, μηδική, ξεφλούδισμα αραβοσίτου κλπ.)

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας; Πρώτα τα κορίτσια. Εκτός αν ήταν σε μεγάλη διαφορά από τον πρωτότοκο, οπότε παντρευόταν εκείνος.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα; 16-25 για τις γυναίκες. 22-30 για τους άνδρες. Δεν ήταν συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε; Να είναι από το ίδιο χωριό

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης; Στο [ατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη; Ναι ζούσαν, ερηάζονταν, έτρωγαν, κοιμόνταν στην ίδια στέγη.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη; Όσο ζούσαν μαζί ναι. Μόλις ένας χώριζε, έπαιρνε την ανάλογη περιουσία.

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών; Όταν γίνονταν πολλοί και δεν χωρούσαν στο ίδιο σπίτι. Η γκρίνια ανάμεσα στις νύφες τους ανάγκαζε να χωρίσουν.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς; Ο μικρότερος

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο; Όταν δεν είχε αγόρι.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία; Σπάνια

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο; Για το τελευταίο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του; Ο σώγαμπρος έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο γραμμένο στο όνομά του.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα; Κρατούσε το δικό του όνομα και τα παιδιά κρατούσαν το όνομα του πατέρα του.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα; Μεταξύ πρώτων εξαδέρφων όχι.

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα; Ο γάμος τους κατακρινόνταν.

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο; Παντρεύονταν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους; Δεν υπήρχαν

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς; Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό; Ο νονός (αυτός που στεφάνωσε) το πρώτο κορίτσι και το μετά από το κορίτσι αγόρι. Δεν είχαν τον ίδιο νονό.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος; Κάποιος φίλος, ή κάποιος κοινωνικά ανώτερος.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος; Απαγορευόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους; Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί; Από αδερφική αγάπη

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους; Να βοηθάει και να συμπαραστέκεται ο ένας στον άλλο σε δύσκολες περιπτώσεις.

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί; Μπορούσαν

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας; Υπήρχε σε μικρό βαθμό

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα; Εδινε ο πατέρας ότι είχε ευχαρίστηση στην κόρη του. Προικοσύμφωνα

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων; Όχι

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα; Ο ίδιος ο πατέρας, αν ήξερε γράμματα.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο; Αν τυχόν δινόταν προίκα έπαιρναν ανάλογα και με την ομορφιά τους. Η πιο άσχημη τα πιο πολλά.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών; Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της; Όχι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα; Πάντοτε τα αγόρια βοηθούσαν τους γονείς στην προίκα των κοριτσιών.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο; Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της; Επιστρεφόταν στην οικογένειά της

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή; Όχι

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του; Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ Όταν παντρευόταν και κυρίως όταν χώριζαν

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας; Ο υστερότοκος μεγαλύτερο.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια; Δεν ήταν ίσο. Εξαρτιόταν στην κρίση των γονέων

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη; Συνήθως προφορικά

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα; Σε περιπτώσεις ασυμφωνίας γινόταν με λαχνό. Μεταξύ των ανδρών

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο; Ίσο μερίδιο με τα παιδιά.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις; Κανείς

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του; Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του; Μόνο αν τα έδινε με διαθήκη

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια; Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά; Παιδιά στενών συγγενών

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί; Τα ίδια με το παιδί.

Βαθύ Πρέβεζας

Βαθύ Πρέβεζας - Identifier: 120378

Legend

Navigation

Info

Controls