- Ψηφιακό τεκμήριο
- Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
- Σουλινάριο Μεσσηνίας
- 1124
- Σουλιναρίου
- Πυλίας
- Μεσσηνίας
- Σωληνάρι. Διορθωθέν εκ της υπηρεσίας τοπωνυμιών του Υπουργείου Εσωτερικών, μεταπολεμικώς εις Σουλινάρι. Εκ παραδόσεως υποτίθετο ότι οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού έβαλαν στη βρύση για ύδρευσή τους σωληνάκι εξ ού Σωληνάρι. Μεταπολεμικώς όμως η υπηρεσία τοπωνυμιών του Υπουργείου Εσωτερικών μας το διόρθωσε εγγράφως εις Σουλινάρι και εις έγγαφο ερώτησή μας, πόθεν προέρχεται αυτό το Σουλινάρι, μας απήντησε ότι αν δεν μας αρέσει να το μετονομάσουμε αλλά ημείς το αφήσαμε έτσι Σουλινάρι, υποτιθέμενοι πως κάποιος Άρης από το Σούλι, πρωτοπάτησε εκεί στη βουνοπλαγιά, κρυμένος από τον Τούρκο κατακτητή. Και επειδή επί των ημερών μου ως Γραμματέας της Κοινότητος Σουλιναρίου, από του έτους 1935 μέχρι του τέλους Μαρτίου 1971, ήδη Κοινοτικού συνταξιούχου, έγινε η μεταφορά του χωριού εις το 36 +500 χιλιόμετρο της εθνικής οδού Καλαμών - Πύλου και έχει σχέδιο ρυμοτομίας, νερό φυσικής ροής προς ύδρευσιν των κατοίκων, φως της ΔΕΗ και πυκνό δύκτιο συγκοινωνίας, θα σας κουράσω ίσως λίγο, γι ανα σας περιγράψω περιπληπτικώς τον πολυχρόνιον αγώνα μας γι αυτό. Κατά το έτος 1947 έγινε ο μεγάλος σεισμός και το κράτος ίδρυσε γραφεία ανοικοδομήσεως, τοιούτον και στη Καλαμάτα ώστε υπάλληλοι αυτού ήρχοντο στα χωριά και έγραφαν δικαιούχους σεισμοπαθείς ή κατωλισθαίνοντες για χορήγηση διαφόρων οικοδομικών υλικών. Εγώ κατά το 1946 ίδρυσα το Γεωργικοπιστωτικό Συναιτερισμό και δεν άργεισα να περάσω στο Συμβούλιο της Ενώσεως Γεωργικών Συνεταιρισμών Επαρχίας Πυλίας και μάλιστα κατά χρονικά διαστήματα Πρόεδρος αυτής. Οι σχέσεις μου λοιπόν αυτές με την Αγροτράπεζα και τα οικονομικά της επαρχίας, μου απέδειξαν ότι φτωχότερο χωριό στις πιστώσεις και παραγωγές ήταν το δικό μου ώστε δεν άργησα να εκτιμήσω την αιτία η οποία συνίστατο εις το ότι οι κάτοικοι του χωριού μου για να κατέβουν από τη βουνοπλαγιά στο κάμπο όπου ήταν τα προσοδοφόρα κτήματά τους και να εργαστούν και να επιστρέψουν για ύπνο στο χωριό ήθελαν περί τις τρεις ώρες, ώστε η εργασία τους δεν είχε απόδοση. Και μ΄ αυτό έπεισα τους Συμβούλους συνεργάτες γιατί τόσον του Συνεταιρισμού όσον και τους Κοινοτικούς που οι πρόεδροι της Κοινότητος τότε άλλαξαν κάθε χρόνο, ώστε αιτηθήκαμε προσφορά οικοδομικών υλικών και ζητήσαμε μεταφορά. Και το 1949 υποβάλαμε την πρώτην αίτησιν περί μεταφοράς του χωριού μας επί προεδρείας του αειμνήστου Ιωάννου Ξυδιά, ώστε κατεύθασε πενταμελής επιτροπή προς εξέτασιν της αναφοράς μας, Προέδρου όντος του Βασιλείου Γεωργ. Καρλή, τους φιλοξενήσαμε με ένα κατσίκι κι εν συνεχεία μας διάλεξαν ως κατάλληλον θέσιν από Μακρυά Λάκκα προς Λιβαδάκια σε σκεπασμένη έκταση από κλίματα, αλλ΄ αρχή και δύσκολη. Ως προς την επιλλεγείσαν θέσιν, διεμηνύσαμεν εν τω μεταξύ αφού έφυγε η επιτροπή, και άλλοι μεν επρότειναν την Κοινότητα Χανδρικού, άλλοι τομ Μεσοπόταμον και άλλοι τον Συνοικισμό Μηλιωτάκι, ώστε με νεότερη αίτησι μας εζητήσαμε από το Υπουργείο Προνοίας την αναθεώρησιν της επιλλεγείσης θέσεως. Και το εν λόγω υπουργείο μας το κλεισε το θέμα της μεταφοράς του χωριού μας. Μέχρι του έτους 1956 το θέμα μας έμεινε νεκρό αλλά και η ιδέα δεν εγκαταλίπετο και με τις νέες κοινοτικές εκλογές του έτους αυτού εξελέγησαν προοδευτικώτερα άτομα και δη ο Βασίλειος Δημ. Καρλής ως Πρόεδρος της Κοινότητος ο οποίος αφού εσχεδίαζε πλατεία να ανοίξη στη μέση του χωριού και να μεταφέρη βρύση από διπλανή πηγή εσταμάτησε την προσωπική εργασία και πήγε στο σπίτι του για φαγητό κι ανοίγοντας το ραδιό του άκουσε λόγο του Κ. Καραμανλή τότε προθυπουργού, για να παραδίδη στους δικαιούχους κάποιο μεταφερόμενο χωριό του Βόλου. Και επιστρέφοντας σε μένα μου είπε: Ξυδιά γράψε μια νέα αίτηση για μεταφορά του χωριού μας διότι αυτό κι αυτό άκουσα στο ράδιο κι αφίσαμε την πλατεία. Εγώ έγραψα την αίτησι και την επιδόσαμε οι δυό μας και τρίτος ο Αντιπρόεδρος Χ. Πουλόπουλος στο χέρι του Καραμανλή, που συνέπεσε εκείνη την εβδομάδα να επισκευθή την Καλαμάτα κυβερνητικό κλιμάκιο, κι αφού του την διάβασα του την περέδωσα. Και εκείνος πέρνοντάς την είπε πάρτη Γιάννη του τότε Υφυπουργού Κοινωνικής Προνοίας αειμνήστου Ιωάννου Ψαρρέα. Ήταν 30 - 9 -1956 και το Υπουργείο Κοιν. Προνοίας δια της υπ αριθ. 6138/5606/27-8-1957 αποφάσεώς του ετροποποίησε την παλιά υπ΄ αριθ. 436227/50 απόφασιν του τέως Υπουργείοι Ανοικοδομήσεως και ενέκρινε την μεταφορά του χωριού μου Σωληναρίου τότε και του συνοικισμού Μηλιωτάκι, εις νέαν θέσιν παρά το 36,500 χιλιόμετρα της Εθνικής οδού Καλαμών - Πύλου και επί της παρακαμτηρίου οδού Καλαμών - Πύλου και επί της παρακαμπτηρίου οδού προς Κρεμμύδια. Η δε απόφασις αυτή εδημοσιεύθη εις το υπ΄ αριθ. 58/25 - 4 - 58 τεύχος εφημερίδος της Κυβερνήσεως περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως του τοπογραφηθέντος χώρου την 11-2-58 εξ 101688 τμ αγρών ξηρικών 15970 τμ σταφίδα αμπέλων και 1763 τμ αμπέλων, υπέρ του Δημοσίου και δια λόγους δημοσίου συμφέροντος, αλλά δαπάνες της κοινότητας. Έκτασις περίπου 120 στρεμμάτων δια μεταφοράν και στέγασιν 148 κριθέντων δικαιούχων μεταστεγάσεως. Ακολούθησε η διαδικασία προσδριορισμού προσωρινής τιμής μονάδος αποζημιώσεως δι αποφάσεως του προέδρου Πρωτοδικών Καλαμάτας και εν συνεχεία το μαρτύριο εξευρέσεως δραχ. 2.800 δι ένα έκαστο δικαιούχο προς καταβολή αποζημιώσεως εις τους δικαιούχους των απαλλοτριωθέντων κτημάτων, εφαρμόζοντες το Νόμο περί εδουσίας εισφοράς αλλά πολύ αδύνατο να εξευρεθή τό ποσό αυτό ή να καταβληθή πλέον ενός του ημίσεως των δικαιούχων μεταστεγάσεως για να θεωρηθή συντελεσθείσα η απαλλοτρίωσις, αλλά και όποιος δεν θα κατέθετε την εκούσια εισφορά του δεν θα έπερνε οικόπεδο. Καταφύγαμε δι' αλληλογραφίας σε συγγενείς Αμερικανούς και εις όσους προβλέπαμε δύναμη για να βοηθήσουν δεν ξεπερνούσαμε πλέον του ημίσεως, εζητήσαμε δάνειο από το Ταμείο Παρ. και Δανείων εστάθη αδύνατο. Ευτυχώς που ο ιδρυτής του Γεωργικού Πιστωτικού Συν/σμου, όχι μόνον ευρισκόμην ακόμη Πρόεδρος αυτού αλλά ήμουν και Πρόεδρος της Ενώσεως Γεωργικών Συναιτερισμών επαρχίας Πυλίας, ώστε με τις τόσο καλές σχέσεις μου με τον Διεθυντή της Αγροτικής Τραπέζης Πύλου, αγαπητό φίλο Δημήτριο Τσούτσουρα, τον έπεισα και έκαμε μια εισήγηση στο Κεντρικό Α.Τ.Ε. και μας ενέκρινε την απαιτούμενη πίστωση των 400.000 ώστε ήλθε στη νέα μας θέση ένα συνεργείο της ΑΤΕ και μας εδάνεισε σε όλους τους δικαιούχους μεταστεγάσεως τηςν εκούσια εισφορά καταθέτοντας την εις το Ταμείο της Κοινότητος και εν συνεχεία καλέσαμε τους κτηματίες να πληρωθούν και επληρώθησαν με χρηματικά εντάλματα της κοινότητος και ούτω περιήλθε ο απαλλοτριωθείς ως άνω χώρος εις την κοινότητα. Κατόπιν τούτου το υπουργείο μας εχάραξε ένα σχέδιο τετραγώνων επί του αρχικώς τοπογραφηθέντος σχεδίου και καθόρισε τη θέση της Εκκλησιας (τετράγωνα 14 οικόπεδα 148). Με διαφόρους παραστάσεις μας εις τις αρμόδιες υπηρεσίες μας έστειλε το Υπουργείο Δημ. Έργον ένα μηχανικό του Σκουλαρίκη του οποίου επλεσιώσαμε συνεργείο ώστε επί των τετραγώνων, ερημοτόμησε τα οικόπεδα για τους 148 οικογενειάρχες δικαιούχους μεταστεγάσεως. Και τα μεν κεντρικά οικόπεδα τα βγαζε περί πεντακόσια τμ έκαστον τα δε απόκετνρα περίπου επτακόσια τμ. Παράλληλα εγένετο φροντίδα δια κατασκευήν του υδραγωγείου, δια μεταφοράς νερού εις την νέαν θέσιν εκ της πηγής Στερεγιαίτη πραγμα που έγινε μέσα σε δύο χρόνια διανοιχθέντων των αυλάκων δια προσωπικής εργασίας των κατοίκων ανδρών τε και γυναικών μόνο δικαιούχων, διότι τότε δεν υπήρχον μηχανήματα διανοίξεως αυλάκων. Τέλος αφού τα περιληπτικώς αναγραφόμενα ετλείωσαν σε μια διάρκεια πέντε ετών περίπου από της εποχής της εγκρίσεως της μεταφοράς μας εις την νέαν θέσιν θα πρεπε να τακτοποιηθεί το θέμα παραχωρήσεως των οικοπέδων εις τους δικαιούχους και προς τούτο άπασαι αι υπηρεσίαι επρότειναν να γίνη η παραχώρησις δια κλήρου. Και πράγματι ειδοποήθημεν και όλοι οι δικαιούχοι παρόντες εις το πληθρόκτισο χάνι του Αθανασίου Αποστολοπούλου, υποδεχθήκαμε πενταμελή Νομαραχιακή Επιτροπή η οποία αναφωνούσε από κατάλογο δικαιούχων κατ΄αλφαβητική σειρά τα ονόματα και ο μικρός υιός του Αποστολόπουλου Αναστάσιος έβγαζε από κληρωτήδα ένα χαρτάκι με νούμερο οικοπέδου επί του τετραγώνου. Και έτσι έγινε η κλήρωσις των οικοπέδων δίκαια, άνευ ουδεμιάς εξερέσεως. Μάλιστα κάποιο μέλος της επιτροπής επρότεινε να δώσουν του παπά μας ένα οικόπεδο κοντά στην εκλησία και του απανάντησε ο Δ/ντης τότε της Νομαρχίας Ι. Σταύρου ότι αν είσαι και παπάς με την αράδα σου θα πας. Έτσι η κλήρωσις έγινε την 13-11-1961 προχείρως μας έδιδαν χαρτάκια υπογεγραμμένα απ΄ όλα τα μέλη της επιτροπής και αργότερα μας έστειλαν επίσημα στον ίδιο τόπο ο Συμβολαιογράφος Δημ. Μαργέλης και συνέταξε τα σχετικά συμβόλαια μεταγραφέντα εις το υποθηκοφυλάκιό του Χατζή - Πυλίας. Από τη θέση του Γραμματέως της Κοινότητος, του Προέδρου του Γεωργικού Πιστωτικού Συνεταιρισμού από της ιδρύσεως αυτού το 1946 και του προέδρου της Ενώσεως Γεωργικών Συνετ/σμών Επαρχίας Πυλίας κατά διαστήματα εκράτησα τη συνοχή των εκάστοτε εναλλασομένων Προέδρων της Κοινότητος από του έτους 1935 μέχρι του έτους 1964, υπηρετησάντων ούτω των 1)Χρήστου Γρ. Ράλλη το έτος 1935, 2)Νικολάου Αντ. Καρλή 1936, 3)Βασιλείου Γεωργ. Καρλή 1937-39, 4) Γεωργίου Στασ. Σαμέλη 1940, 5) Ιωνάννη Αθ. Αποστολοπούλου 1941, 6)Σωτηρίου Αν. Ράλλη 1942, 7)Αναστασίου Π. Βλαχοδημητροπούλου 1943-44, 8)Αναστασίου Αποσ. Ράλλη 1945, 9) Νικολάου Π. Ράλλη 1944, 10)Κων/ντίνου Γ. Αποστολοπούλου 1947, 11)Ιωάννου Δημ. Ξυδιά 1949, 12)Βασιλείου Γεωρ. Καρλή 1950, 13)Ιωάννου Δημ. Ξυδιά 1951, 14)Γεωργ. Ιωαν. Αποστολοπούλου 40 ημέρες, 15) Νικολάου Γεωργ. Ξυδιά 1952, 16) Θεοδώρου Παναγ. Ξυδιά 1953, 17)Γεωργίου Δημ. Καρλή 1954, 18)Νικολάου Γ. Ξυδιά 1955, 19)Βασιλείου Δημητρίου Κρλή 1956 - 57, 20)Χαραλάμπους Χ. Πουλοπούλου, 21)Θεοδώρου Χ. Ράλλη 1960 - 61, 22)Νικολάου Ιωαν. Καρλή 1962 - 63, 23)Ιωάννου Νικ. Καρλή 23-8-1964 και δόθε. Και εσυντόνιζα τις απαιτούμενες εργασίες και παραστάσεις, ομού μετά των εκάστωτε ως άνω Προέδρων εις τας αρμοδίας αρχάς και Υπουργεία, ώστε μας διετέθησαν οι εγκριθείσαι πιστώσεις από το Υπουργείο, εκ δραχμών τριάκοντα χιλιάδων (30.000) εις ένα έκαστον δικαιούχο οικοπέδου, δια μεταστέγασιν εις την νέαν θέσιν του νέου οικισμού μας. Και κατά το έτος 1964 αρχίσαμε, ενώ κατά το έτος 1965. Ετελειώσαμε τις οικοδομές μας όλοι και με δικά μας σχέδιο, διότι τα σχέδια του Υπουργείου εστοίχιζαν περί τις εκατό χιλιάδες (100.000) ενώ δεν επαρκούσε το διατεθέν ποσό στεγαστικού δανείου τις (30.000). Μας έστειλαν όμως έναν μηχανικό του Καλυμάνη ο οποίος παρακολουθούσε με αυστηρότητα τη ρημοτομική γραμμή του σχεδίου του νεου οικισμού μας, ως και τα σκηροδέματα των οικοδομών μας. Τέλος τα οικονομικά του Νέου Χωριού μας είναι ωε κύριο εισόδημα η κορινθιακή σταφίδα, αμπέλια και η οικόσιτη κτηνοτροφία και για να σκευθήτε την οικονομική διαφορά εισοδήματος των κατοίκων, εκτός των προαναφερθέντων μέσων νερού, ΔΕΗ και πυκνό δύκτιο κόμβου συγκοινωνίας, αναφέρω επί προσθέτως ότι κατά το έτος 1948 εσυγκέντρωσα το σταφιδόκαρπο όλου του χωριού λόγω δυσκόλου παραδόσεως τότε εις τον ΑΣΟ εις το χωρίον Χανδρινού, Αποθήκη Δημητ. Λάπα, ανελθόντος εις δέκα πέντε τόνους (15.000) κιλά, ενώ σήμερον η προβλεπομένη παραγωγή αυτού προβλέπετε ν΄ ανέλθη εις επτακοσίους τόνους (700.000) κιλά. Ούτω επιτελέσαμεν ενός πραγματικού θαύματος βελιτωμένου επιπέδου ζωής ημών τε και δια τους απογόνους μας.
- Όχι
- Όχι
- Δεν υπήρχον ομάδες
- Τη δημοτική, απλή χωριάτικη
- Πέντε. Ο Άγιος Δημήτριος, η Παναγία, η Αγία Παρασκευή, η Ανάλυψη και Άγιοι Απόστολοι. Ο Άγιος Δημήτριος προϋπήρχε κατά το 1821, διότι το χωριό ήταν πολύ παλιό.
- Όχι. Ο προπάππος μου που του είχαν αρρωστήσει πέντε παιδιά μαζί, έταζε στην Αγία Παρασκευή πως άμα γίνουν καλά, θα της φτιάξη εκλησάκι και πράγματι με διακονία, εισέπραξε χρήμα και την έφτιαξε.
- Ένα
- Το έτος 1880 περίπου
- Χειρονακτικές εργασίες και κτηνοτροφία
- Σιτάρι, σμιγάδι, βρώμη, κούκλα, κηπευτικά, σταφίδες, αμπέλια
- Τα σιτιρά εν γένει, ενώ η σταφίδα για εμπόριο και μέρος κρασιών
- Εξακολουθούν οι καλλιέργειες σταφίδας, ελιές αλλά με μηχανικά μέσα ως και του σιταριού στα επίπεδα, κηπευτικά, ολίγα ελαιοκομικά, ολίγα μηλεόδενδρα.
- Κεφαλοχώρι
- Ούτε τσιφλίκια είτε μοναστηριακά
- Όχι
- Από 50 και πάνω αλλά εδώ ο κλήρος είναι κατατμισμένος σε μικρά τεμάχια
- Όλοι είχαν σε οικκλα τενλαχθα (σιτοχώραφα, σταφίδες, αμπέλια, ελιές κλπ)
- Περίπου πενήντα στρέμματα, αλλά σε πολλά τεμάχια
- Όλοι είχαν από λίγα πρόβατα ή γίδες, αγελάδες, ιπποειδή κλπ
- Από το 1960 που το κράτος έκαμε την πιο πετυχημένη εισαγωγή ολανδικών γιδιών. Τώρα με τρεις γίδες βγάζουν περί τα 12 κατσίκια και τυρί για όλο το χρόνο, ενώ παλιά ο πατέρας μου με 50 γιδοπρόβατα δεν έβγαζε τυρί για να περάσουμε μέχρι τον Αύγουστο, και περί τα εικοσιπέντε κατσικαρνιά.
- Τώρα ένας μόνο έχει περί τα 70 πρόβατα ενώ παλιά είχαν πολοί.
- Όχι
- Όχι
- Δεν υπήρχαν ποτέ
- Μέχρι το έτος 1916 υπήρχε Πάρεδρος ο Παναγής Ράλλης. Ενώ το 1916 που ιδρύθηκαν οι Κοινότητες είχον υπηρετήσει πολοί Πρόεδροι και Σύμβουλοι. Από του έτους 1934 μέχρι του 1940, υπάρχουν εν ζωή μόνον δύο διατελέσαντες Πρόεδροι οι Χρήστος Γρ. Ράλλης και Βασίλειος Γ. Καρλής.
- Την ελαιοδεκάτη που εισέπρατταν οι φοραντζίδες στα λιτρουβειά κατά την επληρωμή του ελαιοκάρπου
- Δεν υπήρχε χωρισμός τάξεων
- Βεβαίως κάθε Καθαρά Δευτέρα υποχρεούντο εκ συνηθείας και όποιος έφευγε για δική του δουλειά, τον έφερναν στο χωριό οι μασκαράδες και του επέβαλλον πρόστιμο σε κρασί κλπ και εδιόρθωναν κανα δρόμο πρώτα και μετά χωρούς και γλέντια
- Ήταν για τους ενήλικες άνδρες, αλλά ακολουθούσαν για κοτσιομπολιό και γυναίκες με ανήλικους
- Αναλόγως την αντοχή του τον καβαλούσε ένα πιτσιρίκι και ερχόμενοι στην συγκέντρωση των μασκαράδων τον πότιζαν κρασί
- Όταν φύτευαν σταφίδες ή αμπέλια εβοηθούσαν οι δυνάμενοι κάτοικοι. Ακόμη εβοηθούσαν σε όλες τις δουλιές των οικογενειών, των στρατευομένων νοικοκυρέων.
- Σ΄ όλες τις ανάγκες παρείχετο βοήθεια των ειδικών περιπτώσεων, ως άνω ή σε ορφανές οικογένειες
- Την προηγούμενη Κυριακή του γάμου 20 - 30 γυναίκες κουβαλούσαν ξύλα ξερά ξαλιά στο σπίτι του γαμπρού για να μαγηρέψη 4 φορές που θα τρωγε το Συμπεθεριό Σάββατο βράδυ, Κυριακή μεσημέρι, βράδυ και Δευτέρα μεσημέρι.
- Από 6 - 10. Σε ελάχιστες περιπτώσεις εζούσαν πατέρας και μητέρα του άνδρα. Και παιδιά από 4 μέχρι 8. Δηλαδή δεκαμελής έως 12μελής οικογενείας ενώ σήμερα το πολύ 6μελής έως 8μελής οικογένεια.
- Πατέρα - μάνα ή και μητέρα
- Παπούλι
- Εγώ την προσφωνούσα μανούλα. Άλλα κυρούλα και άλλα γιαγιά ή και μαμάκα.
- Ομοίως ως άνω
- Ομοίως ως άνω
- Με το όνομά τους
- Με το όνομά τους
- Λάλα μου ή το όνομά του
- Μωρή τ΄ όνομά της
- Όχι
- Όχι
- Με τ΄ όνομά τους
- Μπάρμπα
- Θειά
- Μπάρμπα και θειά
- Το όνομά τους
- Το όνομά τους
- Όχι δεν υπήρχαν αλλά τα υστερότοκα τα ονομάζαμε κάπου κάπου κολόπαιδα, επειδή τ΄ αγαπούσαν συνήθως όλοι οι γονείς περισσότερο από τ΄ άλλα παιδιά
- Μητρόπαιδα
- Διπλάρια
- Συμπεθέρους
- Πατέρα
- Μάνα
- Αφεντή ή κουνιάδο - κουνιάδα
- Πατέρα ή και γέρο
- Μάνα ή και γριά
- Αυτόν κουνιάδο - Μπατζιανάκη αυτή
- Γαμπρέ ή τ΄ όνομά του
- Παιδί μου ή γαμπρέ ή τ΄ όνομά του
- Γαμπρές ή τ΄ όνομά του
- Νύφη ή τ΄ όνομά της
- Νύφη ή τ΄ όνομά της
- Με τ΄ όνομά τους
- Συνήθως το πρώτο εγκόνι έπερνε το όνομα του παπού από πατέρα κι αν τέριαζαν τα ονόματα του παπού της μητέρας, το δεύτερο παιδί τ΄ όνομα των θείων , εμένα ο παπούς μου Στάθης δεν επέτρεψε να δοθή τ΄ όνομά του σε κανένα εγγόνι του.
- Κουβαλούσαν τα ξύλα ζαλιά, το νερό από τη βρύση του χωριού, φρόντιζαν εν γένει τα οικόσιτα ζώα, πήγαιναν ψωμί του τσοπάνη στα κοπαδιάρικα ζώα, εβοτάνισαν τα σπαρτά, τα εθέριζαν, ετρυγούσαν μαζί με τους άνδρες τα σταφιδάμπελα, επότιζαν τα τυχόν υπάρχοντα περιβόλια. και κουβαλούσαν κάπου κάπου τα παιδιά μέσα στη επί των όμων, από τη δουλειά στο χωριό.
- Αυτές που ανέγραψα στη νο4 ερώτηση και επιπλέον το κοσκίνισμα, ζύμωμα, ψήσιμο του ψωμιού στο φούρνο του σπιτιού και το μαγύρευμα του εκάστοτε φαγητού της οικογένειας.
- Κουβαλούσαν φαγητό στους τσοπάνιδες, άρμεγαν τα γιδοπρόβατα αν είχαν, έπυζαν το τυρί κλπ παλιότερα δε τα κορίτσια ηλικίας από 7 - 8 έως και 18 έτών ήσαν τσοπάνιδες, χωρίς σχολείο.
- Δεν είμεθα παράλιοι
- Δεν υπήρχαν βιοτεχνίες. Αλλά τα μαλιά αιγοπροβάτων, τα έπλαιναν, τα έστριβαν στο αδράχτι ή στη σβήγα και τα έπλεκαν δι΄ ατομικήν χρήσιν των μελών της οικογενείας
- Το άλεσμα του σιταριού στο μύλο, το σκάψιμο, σκάλισμα, το πούλημα των εν γένει προϊόντων και την εξοικονόμηση των εξόδων προς συντήρησιν της οικογενείας.
- Τα αγόρια πήγαιναν στα Σχολεία από 7 - 17 ετών πλην ελαχίστων, δεν αρέσκονταν στα Σχολεία και φύλαγαν τα ζώα, από 17 ετών και άνω έσκαβαν τα δε κορίτσια επί τω πλείστων τσοπάνιδες.
- Κατά σειράν ηλικίας, εκτός από περιπτώσεις έρωτος. 1)Την προηγούμενη Κυριακή του γάμου πολλές γυναίκες των προσκεκλημένων κουβαλούσαν ζαλιά ξύλα κατά προτίμησι ξερά από καψαλισμένα δάση για τα μαγειρεύματα του γάμου τεσσάρων φαγητών, 2)Στενός συγκενής του γαμπρού πήγαινε το εμπίχι δηλ το ειδοποιητήριο του γάμου με μια πήτα ψωμί και τσίστα κρασί στο σπίτι της νύφης, 3)Την Παρασκευή πολλές γυναίκες ετοίμαζαν ή κάρφωναν τα προικιά της νύφης με χωρούς κλπ, 4)Το Σάββατο τρεις ή πέντε συγκενείς του γαμπρού πήγαιναν με άλογα και έπερναν τα προικιά της νύφης, τάφερναν στο σπίτ του γαμπρού και άρχιζε το γλέντι με τραπέζι το Σαββατόβραδο, 5)Κυριακή εοιμαζόταν το συμπεθεριό του γαμπρού μετά το φαγητό έβγαζαν κούπα χρήμα υπέρ του γαμπρού και πήγαινε στο σπίτ ης νύφης και όλοι μαζί (γαμπρού και νύφης) στην εκκλησία για τη στάψη. κατά το Ισαΐα χόρευε τους έριχαν άνθη και κουφέτα (αυτό γίνετε και τώρα). Τέλος έριχναν και χάρες, 6)Αποχαιρετούσε η νύφη με το συμπεθεριό καο στο σπί του γαμπρού συνεχίζετο τραπέζι, γλέντι χορός, όσπου μετά το φαγητό όλων, πλην της νύφης, έφευγε το νεόνυμφο για ύπνο σε γείτωνο σπίτι, μετά το σεξ ο γαμπρός έριχνε ένα τυφέκι και εν συνεχεία μέσα σε μια κανίστρα έφερναν γυναίκες το αιματομένο πουκάμισο της νύφης και το γύριζε μέσα στο γλέντι που εγίνετο πανζουρλισμός και το ασήμωνε ο κουμπάρος, εις ένδειξιν τίμιας της νύφης. αλοίμονο απ τη νύφη που δεν έβγαζε αίμα και ήταν ατιμασμένη οπότε το πρωί την επέστρεφαν στη μάνα της. Καλώς επί το πλήστον εχόντων των πραγμάτων το γλέντι εσυνεχίζετο με τραπέζι και τη Δυτέρα πηγαίνοντας όλοι μαζί στη βρύση με γλέντια και κοτσομπολιά, χαρές της νύφης προς τη πεθερά και λοιπούς, μποχίσματα οι νεόνυμφοι στη βρήση και μετά το μεσημεριανό τραπέζι της Δευτέρας εδιελύετο ο γάμος. Αυτές ήταν οι συνήθειες των γάμων πριν το 1940.
- Για τις γυναίκες από 20 ετών και άνω και για τους άνδρες μετά τη στράτευση. Κανονικά η γυναίκα έπρεπε να είναι μικρότερη από τον άνδρα αλλά σε μερικούς συνέβαινε το αντίθετο.
- Συνήθως από γείτωνα ορινά χωριά εγένοντο οι γάμοι αμφοτέρων των φύλων και σπανίως από πεδινά - ορινά. Το χωριό μας τότε ήταν ορινό.
- Στο πατρικό του γαμπρού προσωρινώς αν είχε κι άλλα αγόρια μέχρι να φτιάσουν δικό τους. Αν ο πεθερός δεν είχε αγόρια ή άλλα κορίτσια πήγαιναν σώγαμπροι τα αγόρια.
- Βεβαίως μέχρι να δυνηθούν να φτιάξουν χωριστή στέγη, έτρωγαν μαζί, δούλευαν και κοιμόντουσν σε ίδια αίθουσα με χωριστά στρώματα. Εγώ με τον αδελφό μου και δύο γονείς μας εζήσαμε μαζί περί τα 8 χρόνια δηλ 6 εγώ, 4 ο αδελφός και 2 γονείς εν συνόλω 12 άτομα εζούσαμε μαζί και κοιμόμασταν όλοι στο ίδιο σπίτι με μια μεγάλη αίθουσα, χωριστά τη κουζίνα, και σε χωριστά κρεβάτια, οι δε γονείς εκοιμόνοτ στη κουζίνα
- Βεβαίως, αλλά χωριστά τα προικώα εισοδήματα
- Όταν εγένοντο πάρα πολύ πλέον των 10 ατόμων. Ακόμη μετά το θάνατο των γονέων, αλλά το σπουδαιότερο όταν εξοικονομουσαν τ΄ απαραίτητα χρήματα για να στεγαστούν χώρια, οπότε εχόριζαν και την περιουσία.
- Οι γονεί έμεναν πάντοτε με τα μικρότερο αγόρι, κι αφού το πάντρεβαν
- Όταν δεν είχε κανένα αγόρι και πάντρευε το μικρότερο κορίτσι
- Όχι
- Για το μικρότερο και μετά τον τελευταίο αυτού γάμο
- Συνήθως τα φτωχόπαιδα πήγαιναν σώγαμπροι χωρίς ατομικές απαιτήσεις, πλην όμως ο πεθερός έκανε παραχωρητήριο στο μικρότερο κορίτσι του
- Όχι. Ο γαμπρός και τα παιδιά του έπερναν το όνομα του πεθερού μένουν σε περιπτώσεις υιοθεσίας.
- Υπήρξε μια το αγόρι από μάνα και το κορίτσι από πατέρα προ του 1940. Ακόμη άλλη μια μετά το 1940 το αγόρι από πατέρα και το κορίτσι από μάνα. Αλλά αναγκαστικώς και λόγω ερωτασέξ.
- Σπανίως όχι
- Μπορούσαν
- Όχι δεν υπήρξαν
- Ο νονός του γαμπρού. Σπανίως έπερναν και μπραζέριδες για νονούς του δευτέρου παιδιού.
- Το πρώτο παιδία βάφτιζε ο στεφανόσας το ανδρόγυνο και το δεύτερο ο μπαζέρης.
- Κατά σπανίας περιπτώσεις, επροτιμούσαν για κουμπάρο, όχι πλουσιότερον αλλά πολιτικό πρόσωπο
- Δεν επιτρέπετο, εκτός από μεσολάβηση ερωτοσέξ
- Ελέγοντο αδέρφια
- Σε καμιά δεν εθεωρούντο ξένοι δύο άνθρωποι γείτωνες ή και με πολλές σχέσεις. Εθεωρούντο δε αδελφικοί φίλοι και κατέληγαν σε συμπεθεριά ή κουμπαριά.
- Δεν υπήρχαν εξαιρέσεις στις δουλιές τους. Δούλευαν μαζί, πήγαιναν στην αγορά μαζί και αλληλοβοηθούντο οικονομικώς.
- Μπορούσαν να γίνουν και οι γυναίκες. Αλλά αν τούτο συνέβαινε σε γυναίκα με άνδρα κατέλιγαν σε γάμο.
- Βεβαίως αφού και τώρα ακόμη σε μερικές περιπτώσεις υφίσταται
- Γινόταν σε μετρητά κατά την ώρα του στεφανόματος, εφ΄ όσον στο προξενιό έταζε ο πεθερός τόσες χιλιάδες
- Όχι. Εκτός της προφορικής υποσχέσεως δηλ στο τάξιμο τόσα.
- Οι συμβολαιογράφοι με τους πεθερούς και γαμπρούς
- Μετρητά μέχρι 30 και 50 χιλιάδες, η ακίνητη, τα χωράφια, σταφίδες κλπ και ρουχισμό
- Κατά σπανίας περιπτώσεις
- Συνήθως στο χωριό
- Ναι
- Ναι
- Αναλόγως τη συμφωνία που έκαναν κατά την συζήτηση του συνοικεσίου και το ποιόν του υποψηφίου γαμπρού
- Όχι
- Δεν υπήρχε διάκρισις σε κορίτσια ή αγόρια
- Όχι. Δεν υπήρχε υποχρέωσις.
- Όχι
- Επιστρέφονταν τα ακίνητα
- Όχι. Δεν γίνετο εξαγορά.
- Μόνο τα πεθερικά έδιναν προίκα στο γαμπρό
- Τα μετρητά που συμφωνούσαν στο προξενιό τα δίνανε μετρόντας στη στέψη ονομάζοντας τόσα.
- Δεν υπήρχε προσφορά αλλά έταζαν τόσα χρήματα ή εκείνα και εκείνα τα ακίνητα
- Ο γαμπρός έπερνε. Και ποτέ δεν έδινε.
- Ο πατέρας πολύτεκνος μετά το γάμο ενός εκάστου των παιδιών του εμοίραζε προφορικώς και παραχωρούσε σε κάθε παιδί ανάλογη περιουσία αφού κρατούσε μέρος αυτής και δια λογαριασμόν του. Μερικοί γονοίς έκαναν και συμβολαιογραφικά διανεμητήρια.
- Ο ποιό μικρότερος εκληρονομούσε κάτι περισσότερο διότι και εφ΄ όσον παρήχε σχετική περιποίηση των γερόντων γονέων
- Δεν ήτο δυνατόν ποτέ να είναι ίσο
- Άλλοτε προφορικά και άλλοτε με έγγραφη διαθήκη
- Πολλάκις εγίνετο με λαχνό, εφ΄ όσον δεν εσυμφωνούσαν
- Το 1/4 κληρονομούσε η γυναίκα εκ της περιουσίας του θανόντος συζήγου της, χωρίς να παντρευτή πάλι.
- Οι πρώτοι συγκενείς αδέρφια
- Οι κόρες του
- Βεβαίως
- Μόνον τα άτεκνα ζευγάρια υιοθετούσαν ξένα παιδιά
- Άλλοι παιδιά συγγενών, αδελφών ή και φτωχόπαιδα κυρίως ορφανά
- Ολόκληρη την περιουσία και τα κινητά υπάρχοντα που εγκατέλειπαν οι θετοί γονοίς