Κάσπακας Λήμνου

Κάσπακας Λήμνου

  1. Ψηφιακό τεκμήριο
  2. Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
  3. Κάσπακας Λήμνου
  4. 1039
  5. Κάσπακα
  6. Λήμνου
  7. Λέσβου
  8. Κάσπακας ονομαζόταν ανέκαθεν το χωριό. Άλλο όνομα δεν υπήρχε.
  9. Όχι
  10. Όχι
  11. Όχι
  12. Πάντα την ελληνική με το λημνιακό ιδίωμα.
  13. Δύο εκκλησίες. Η παλαιότερη χτίστηκε στα 1799.
  14. ΌΧΙ Ανήκαν στην Κοινότητα.
  15. Δύο. Ένα, γύρω στην παλαιά εκκλησία και το σημερινό.
  16. Στα 1882
  17. Το 80% των κατοίκων ασχολιόταν στη γεωργία και κτηνοτροφία.
  18. Κριθάρι, σιτάρι, σμιγός, όσπρια. Η μεγάλη τους φροντίδα ήταν να εξασφαλίσουν το ψωμί στο σπίτι
  19. Απ'τα παραπάνω προϊόντα όσα περίσσευαν τα πουλούσαν.
  20. Μετά το 1945 καλλιεργείτα αρκετός βίκος για τα ζώα, λίγο τριφύλλι και βαμβάκι. Σπουδαία είναι η αμπελοκαλλιέργεια και η καλλιέργεια δέντρων, ιδίως αμυγδαλιάς και συκιάς
  21. Κεφαλοχώρι. Πολλά αγροκτήματα ανήκαν σε ιδιώτες, ιδίως Τούρκους αγάδες, τα λεγόμενα ζευγάρια. Η έκτασή τους ήταν βοσκοτόπια. Σ'αυτά έβρισκαν κατάλληλα μέρη κι έσπερναν.
  22. Στα ζευγάρια : Η μισή παραγωγή, αφού έβγαινε ο σπόρος, δινόταν στους ιδιοκτήτες. Κάθε 15 μέρες έβγαζαν ένα κουρούτσι(?)(πήλινο δοχείο 2 οκάδων) γάλα, τυρί, αυγά κι ένα φορτίο ξύλα και τα πήγαιναν στο αφεντικό(ιδιοκτήτης). Αν έμενε στη Μύρινα(?) υποχρεωνόταν ο καχαγιάς να το κουβαλήσει και νερό απο μια μακρυνή πηγή με δυό βαρελάκια. Τα δοσίματα αυτά, πλην του νερού τάλεγαν "ταγίνι"(?)
  23. Όχι. Μόνο μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών (1924) έμειναν μερικά αδιάθετα και τάλεγαν ανταλλάξιμα. Τελευταίως τα μοίρασαν σε ακτήμονες κτηνοτρόφους.
  24. Από εκατό και πάνω.
  25. Τέτοιοι μεγάλοι κλήροι δε δόθηκαν στον Κάσπακα. Από τα μεγάλα αγροκτήματα, τα ζευγάρια, όπως τα λένε και σήμερα, το 95% ανήκε σε μη καλλιεργητές. Οι περισσότεροι έμειναν στη Μύρινα.
  26. Οι κλήροι όλοι είναι κτηνοτροφικοί στον Κάσπακα. Μερικοί κτηνοτρόφοι πήραν τέτοιους απ'τα ανταλλάξιμα.
  27. Μεγάλη, δεδομένου ότι η περιοχή του κατά το 85% είναι ορεινή.
  28. Από της ιδρύσεώς του.
  29. Ούτε υπήρξαν ούτε υπάρχουν. Τα ζευγάρια, εκτάσεως πολλές φορές και 1.000 στρεμμάτων με κτιριακές εγκαταστάσεις(σταύλους, αχερώνες, κατοικίες), εκμεταλλευόταν ο καχαγιάς(γεωργοκτηνοτρόφος)
  30. Όχι
  31. Όχι
  32. Για να διοικηθεί το χωριό οι κάτοικοι διορίζανε τους "γεροντάδες" ή "αγάδες" και αυτοί μεταξύ τους τον πρωτόγερο ή Μουχτάρη(Αυτά επί Τουρκοκρατίας). Από την απελευθέρωση (8 Οκτωβρίου 1912) τη διοίκηση ανέλαβε ο Πρόεδρος και το Κοινοτικό Συμβούλιο.
  33. Για την εκτέλεση κοινοτικών έργων πλήρωναν στον Πρωτόγερο ένα μικρό ποσοστό απ'τη γεωργική παραγωγή. Στους Τούρκους το ίδιο. Για να το εισπράξουν οι Τούρκοι είχανε τους "¨ταξιλτάρηδες".
  34. Σε δύο : 1)Στους αρχοντάδες ή το "αρχοντολόγι" και 2)στη "φτωχολογιά" Τους πρώτους προσφωνούσαν με το κυρ.(κυρ-Γιάννης, κυρ-Κώστας) Οι πρώτοι ντύνονταν με ωραία μαύρα ενδύματα και παπούτσια. Οι άλλοι με λευκά και στα πόδια τσαρούχια από δέρμα χοίρου.
  35. Ναι. Την προσωπική αυτή εργασία την έλεγαν "αγγαρειά".
  36. Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική μόνο για τους άντρες. Απ'το 20ο έτος μέχρι τα 60. Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.
  37. Ναι. Πλήρωνε σε χρήμα το αντίτιμο του ημερομισθίου.
  38. Ναι. Σε χτίσιμο τοίχων σε αγροκτήματα, σε θέρος, σε τρύγος, σε φύτεμα αμπελιού και άλλες γεωργικές εργασίες. Την αλληλοβοήθεια αυτή την έλεγαν "ζγιαφέντ" και τη συνήθιζαν πολύ. Ο ιδιοκτήτης όφειλε να τους φιλοξενήσει εκέινη την ημέρα, σφάζοντας απ'το κοπάδι του ένα ζώο.
  39. Για χτίσιμο σπιτιών, σταύλων,
  40. Όπου ήταν δυνατό συμμετείχαν κι οι γυναίκες π.χ. καθάρισμα καλαμιών που έβαζαν στις σκεπές. Μεταξύ τους βοηθιόταν στην ύφανση πανιών και στο πλύσιμο ρούχων. Αλλά όχι περισσότεροι ανεπτυγμένη.
  41. Το αντρόγυνο και τα παιδιά. Οι γονείς αμφοτέρων έμειναν χωριστά. Μια λημνιά παροιμία λέει : "Το παιδί μ' το πάντρεψα γείτονα το έκαμα".
  42. Πατέρα ή μπαμπά, μάνα
  43. Παππού
  44. Μανάκα παλαιότερα, τώρα γιαγιά
  45. Παππού
  46. Παλαιότερα μανάκα, τώρα γιαγιά
  47. Αγγονός, αγγονή ή με το όνομά τους
  48. Οπως κι ο παππούς
  49. Αδερφός, αδέρφι
  50. Αδερφή
  51. Όχι
  52. Όχι
  53. Αδερφάκι μ'
  54. Μπάρμπα ή θείο
  55. Θειά ή τσάτσα
  56. Μπάρμπα ή θειό, θειά ή τσάτσα
  57. Ανήψια
  58. Ο γυιός μου, η κόρη μ', η δυχατέρα μ'.
  59. Ο πρωτοκούλικος(?), το στεροπαίδ'.
  60. Προγόνια
  61. Δμάρκα
  62. Ζμπεθέρ'
  63. Πατέρα
  64. Μητέρα
  65. Κουνιάδος. Αν ήταν μικρής ηλικίας "το κονιαδάκι μ'."
  66. Πατέρα ή πεθερέ.
  67. Μητέρα ή πεθερά
  68. Κουνιάδος, κουνιάδα.
  69. Γαμπρέ μ', παιδί μ'.
  70. Οπως κι ο πεθερός,
  71. Ο γαμπρός μας ή με το όνομά του.
  72. Νύφ'
  73. Νύφ'
  74. Γυναίκα, κυρά. Εκείνη άντρα μ' ή με το όνομά του.
  75. Το όνομα του παππού απ'τον πατέρα. Στο κορίτσι το όνομα της γιαγιάς απ'τον πατέρα. Στα δεύτερα απ'τη μητέρα. Στο τρίτο όποιο ήθελε ο νονός.
  76. Έφερναν νερό και φρόντιζαν για τα οικόσιτα. Βοηθούσαν στις αγροτικές δουλειές θέρισμα, αλώνισμα, σκάλισμα. Τα ξύλα τα φρόντιζε μόνο ο σύζυγος.
  77. Πάντα μαζί με τον άντρα βοηθούσαν σ'όλες τις δουλειές.
  78. Εκτός απ'τη φροντίδα για τις κότες ή για την κλώσα τις άλλες τις έκανε συνεργαζόμενη με τον άντρα.
  79. Οι λιγοστοί αλιείς δεν απασχολούσαν τις γυναίκες τους.
  80. Δεν υπήρχαν βιοτεχνίες.
  81. Το δέσιμο των δεματιών κατά το θερισμό. Το φόρτωμα και τη μεταφορά τους στ'αλώνι. Τη σπορά, το κόψιμο και τη μεταφορά των ξύλων, το σκάψιμο των αμπελιών.
  82. Απ'την ηλικία των δέκα ετών, στη βοσκή των ζώων, στον αλωνισμό, στον τρύγο και στη μεταφορά νερού κατά το θέρος. Επίσησς κατά το άρμεγμα έδιωχναν τα ζώα να περάσουν απ΄τον αρμεγαδιόνα(?).(παρλούσαν(?) τα ζώα).
  83. Αν το αγόρι έφτανε σε ηλικία γάμου, δηλ. απ'τα 20 και πάνω, μπορούσε να παντρευτεί, χωρίς να περιμένει τις αδερφές του, αν υπήρχε άλλος αδερφός.
  84. Για τις γυναίκες η κανονική ηλικία ήταν όταν συμπλήρωναν τα 18. Ο άντρας έπρεπε πάντα να είναι μεγαλύτερος.
  85. Συνήθως έπρεπε να είναι απ'το ίδιο χωριό. Σπάνια έπαιρναν ξενοχωρίτες ή ξενοχωρίτισσες. Διάλεγμα χωριών δε γινόταν.
  86. Πάντα έπρεπε σπίτι να έχει η νύφη. Νύφη χωρίς σπίτι δεν μπορούσε να παντρευτεί. Εκεί έμενε το νέο ζευγάρι πάντα μόνο του.
  87. Όχι. Καθένας έπαιρνε το μερίδιό του. Όσο ζούσαν οι γονείς εκείνο που τους έδιναν. Μετά το θάνατό τους τα παντρεμένα κορίτσια είχαν πάρει τηε προίκα τους, οι άλλοι τα μοίραζαν εξ'ίσου.
  88. Το πατρικό σπίτι τόδιναν προίκα συνήθως στο πρώτο κορίτσι. Αν υπήρχε δυνατότητα να χτιστούν σπίτια για όλα τα κορίτσια το κρατούσαν για γεροντικό και τσα τελευταία τους τόδιναν όπως ήθελαν.
  89. Μονάχα αν δεν είχαν δεύτερο παιδί, αλλά μόνο ένα κορίτσι.
  90. Συνήθως όχι
  91. Τότε δεν έπαιρναν σώγαμπρο.
  92. Ο γαμπρός διατηρούσε πάντα το επώνυμό του. Αυτό έπαιρναν και τα παιδιά.
  93. Τα πρώτα και δεύτερα ξαδέρφια, δυο αδέρφια να πάρουν δυο αδερφές και τα καλαδέρφια δηλ. τα παιδιά που βαφτίστηκαν απ'τους γονείς των. Επίσης αγόρι και κορίτσι δυο διαφορετικών οικογενειών που βαφτίστηκαν απ'τον ίδιο νονό.
  94. Πρώτα ναι, τώρα όχι
  95. Μόνο αν υπήρχε συγγένεια όπως πιο πάνω.
  96. Ναι. Λόγοι ασυμφωνίας χαρακτήρων και λόγοι τιμής.(μοιχεία)
  97. Ο νονός του γαμπρού πάντα.
  98. Το πρώτο απαραιτήτως αυτός που τους στεφάνωσε. Τα υπόλοιπα όποιον ήθελαν.
  99. Να είναι φίλος ή συγγενής.
  100. Απαγορευόταν
  101. Όχι
  102. Δεν γίνεται αυτό. Δεν υπάρχει τέτοιο έθιμο.
  103. Ναι. Και τώρα υπάρχει. Ιδίως το ζήτημα του σπιτιού. Γι'αυτό όταν ένα αντρόγυνο αράδιαζε όλο κορίτσια οι άλλοι το κλαίγανε. Μερικές φορές συνέβαινε να προικήσουν μισή αγελάδα, οπότε στο "ανεθίβολο"(?) έγραφαν "δυο ποδάρια αγελάδα"
  104. Με προικοσύμφωνα, που λεγόταν "ανεθίβολο"
  105. Όχι, δεν υπήρχε.
  106. Το συνέτασσε ο ιερέας και το υπέγραφαν ο ίδιος, 2-4 μάρτυρες κι ο πατέρας της νύφης. Οι αγράμματοι προικοδοτούντες έγραφαν το σημείο του σταυρού.
  107. Το χρηματικό ποσό εξαρτιόταν απ'την οικονομική δυνατότητα.
  108. Ναι
  109. Στο χωριό
  110. Ναι
  111. Ναι
  112. Όχι. Η πρωτότοκη συνήθως έπαιρνε τα περισσότερα.
  113. Όχι
  114. Όχι. Σε περίπτωση μόνο αγοριών τα μοίραζαν οι γονείς κατά τη βούλησή τους. Στους αδύνατους έδιναν περισσότερα.
  115. Σε περίπτωση αδυναμίας των γονιών προίκιζαν και οι αδελφοί. Αν ήταν μόνο ένας αδελφός δεν παντρευόταν αν δεν αποκαθιστούσε τις αδελφές του. Υπήρξαν περιπτώσεις που έμειναν λεύτερα αγόρια, γιατί δεν μπόρεσαν να αποκαταστήσουν όλες τις αδερφές.
  116. Όχι. Μόνο αν έβαζε και την προίκα της στη μοιρασιά.
  117. Το μισό μέρος της προίκας έπαιρνε ο άντρας της.
  118. Όχι. Ο γαμπρός έπαιρνε σαν προίκα και ζώα. Ποτέ δεν έδινε
  119. Ανάλογα με τις περιστάσεις. Πάντως οι γονείς φρόντιζαν πρίν πεθάνουν να τακτοποιήσουν την περιουσία τους με διαθήκη. Συνήθως στη δικαιοδοσία τους ερχόταν μετά το θάνατο των γονιών.
  120. Αυτό εξαρτιόταν απ'τη διάθεση των γονιών. Δεν υπήρχε διάκριση ούτε και έθιμο.
  121. Κι εδώ δεν υπήρχε διάκριση. Στα αγροκτήματα το μεγαλύτερο μερίδιο έπαιρναν τα αγόρια, εφ'όσον θα συνέχιζαν να εργάζονται σ'αυτό. Αν ακολουθούσαν άλλο επάγγελμα τα πράγματα μπορούσαν ν'αλλάξουν.
  122. Με διαθήκη
  123. Όχι. Γινόταν τα μερίδιοα κι μικρότερος στην ηλικία διάλεγε πρώτος το μερίδιό του. Ο μεγαλύτερος τελευταίος. Η κατανομή σε μερίδια γινόταν απ'όλους τους ενδιαφερομένους μαζί.
  124. Εφ'όσον υπήρχαν παιδιά ολόκληρη η περιουσία.
  125. Το μισό έπαιρνε η γυναίκα και το άλλο μισό οι συγγενείς.
  126. Οι κόρες του.
  127. Αν δεν υπήρχαν άλλοι συγγενείς.
  128. Αν δεν είχε καθόλου παιδιά. Αν είχε μόνο κορίτσια υιοθετούσε αγόρι.
  129. Ορφανά
  130. Τα ίδια με τα κανονικά παιδιά.