- Ψηφιακό τεκμήριο
- Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
- Μιράμπελλος
- 984
- Έξω Λακώνια - Μεραμβέλλου - Ν. Λασιθίου
- Μεραμβέλλου ή Μιραμπέλλου
- Λασιθίου
- Σε κοντινή απόσταση απο το χωριό, υπάρχει η Λατώ (αρχαία πόλη) απ όπου παράγεται η ονομασία Λατώνια και απο παραφθορά της Λακώνια (Έξω Λακώνια)
- Το χωριό δεν κατοικείται απο τους παραπάνω αναγραφόμενους Πόντιους κλπ, αλλά απο εντόπιους Κρήτες.
- Δεν υπάρχουν διόλου οικογένειες όπου ανήκουν είτε σε Πόντιους, είτε σε Μικρασιάτες.
- Η διάλεκτος που μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι ήταν η Κρητική διάλεκτος της Ανατολικής Κρήτης.
- Πέντε (5) εκκλησίες. Η πρώτη εκκλησία άγνωστο πότε ακριβώς είχε κτισθεί αλλά περίπου στο ΙΔ αιώνα. Η δεύτερη με τοιχογραφίες κτίστηκε στον ΙΣΤ αιώνα.
- Οι εκκλησίες δεν ήταν οικογενειακές, αλλά ενοριακές.
- Υπήρχαν δύο.
- Κατά παράδοση το 1877 και επισήμως 7-10-1899.
- Κυριότερες ασχολίες των κατοίκων ήταν η γεωργία και η οικόσιτη κτηνοτροφία.
- Καλλιεργούντο οι ελιές για παραγωγή λαδιού και οι χαρουπιές για παραγωγή χαρουπιών (ξυλοκερατα).
- Για αυτοκατανάλωση προορίζονταν μόνο τα σιτηρά, για δε το εμπόριο ήτο η παραγωγή χαρουπιών σε μεγάλες ποσότητες.
- Σήμερα όπως και παλαιότερα καλλιεργούνται οι ελιές και οι χαρουπιές. Νέες καλλιέργειες τα τελευταία έτη (πρόσφατα)πριν απο 5-8 έτη με γεωτρήσεις στην περιοχή μας καλλιεργούνται σε περιβόλια λαχανικά.
- Το χωριό ήταν Κεφαλοχώρι.
- Όχι
- Πάνω απο 20 στρέμματα γης.
- Τριακόσιοι κάτοικοι είχαν τέτοιους κλήρους.
- Δεκαπέντε ως είκοσι, είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου.
- Ανεπτυγμένη κτηνοτροφία δεν υπήρχε στο χωριό απλώς η οικόσιτη κτηνοτροφία.
- Όσο θυμούνται οι γεροντότεροι κάτοικοι υπήρχε πριν απο πάρα πολλά χρόνια.
- Δεν υπήρχαν ούτε και υπάρχουν τσελιγκάτα.
- Όχι, γιατί το χωριό είναι μεσόγειο.
- Δεν υπήρχαν βιοτεχνίες οργανωμένες.
- Το χωριό διοικείτο και διοικείται απο τον Πρόεδρο του Κοινοτικού Συμβουλίου και απο όλο το Κοινοτικό Συμβούλιο.
- Δεν πλήρωναν οι κάτοικοι φόρους σε κανέναν.
- Διακρίσεις κοινωνικών τάξεων δεν υπήρχαν μεταξύ των κατοίκων του χωριού.
- Δωρεά απο κάτοικο της Κοινότητας του χώρου για την ανέγερση του διδακτηρίου μας. Επίσης χτίσιμο του ιερού ναού του Αγίου Νεκταρίου απο δωρεές των κατοίκων και διάνοιξη αγροτικών δρόμων δωρεάν.
- Συμμετείχαν άνδρες απο ηλικία 20 ετών και πάνω. Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.
- Δεν τον τιμωρούσαν εξαρχής, γιατί δεν αρνιόταν να συμμετάσχουν.
- Βέβαια ήταν συνηθισμένο το φαινόμενο της αλληλοβοήθειας όπως στο λιομάζωμα, στο θέρισμα και στο αλώνισμα.
- Ίσχυε κυρίως στις εεργασίες των γυναικών π.χ στο γνέσιμο των μαλλιών, στο πλύσιμο χονδρών ρούχων (κουβέρτες) κλπ
- Η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών. Πρώτα στις γεωργικές εργασίες και μετά σε άλλες εργασίες: Γνέσιμο των μαλλιών, καθαριότητα των δρόμων του Χωριού κλπ
- Μια οικογένεια την αποτελούσαν 6 μέχρι δέκα (10) μέλη: Ο πατέρας και η μητέρα των παιδιών και τα παιδιά τους 4 μέχρι 8.
- Τον πατέρα προσφωνούσαν: Πατέρα και τη μητέρα: Μάνα.
- Παππού
- Γιαγιά και παλαιότερα λαλά
- Παππού
- Γιαγιά
- Με το βαπτιστικό τους όνομα
- Με το βαπτιστικό τους όνομα
- Με το βαπτιστικό τους όνομα.
- Με το όνομά τους
- Όχι, απλώς με το όνομά του.
- Όχι, απλώς με το όνομά της.
- Με το όνομά τους το βαπτιστικό.
- Θείε ή μπάρμπα.
- Θεία ή θειά
- Θείε ή μπάρμπα - θεία ή θειά
- Ανήψο
- Με το όνομά τους
- Πρωτογιός - πρωτοκόρη και τα υστερότοκα λέγοναταν στεροβύζια
- Λεγόταν Προγονοί
- Ατσιμπραγά
- Συμπεθέρους
- Πατέρα
- Μητέρα
- Κουνιάδο - κουνιάδα
- Πατέρα
- Μητέρα
- Κουνιάδο - κουνιάδα
- Με το όνομά του ή με τις λέξεις "παιδί μου"
- Με το όνομά του
- Με το όνομά του
- Με το όνομά της
- Με το όνομά της
- Με τη λέξη "μπρε" (βρε) ή απλά με το όνομά της και η σύζυγος ακριβώς το ίδιο.
- Το πρώτο αγόρι έπαιρνε το όνομα του παππού απο τον πατέρα και το πρώτο κορίτσι το όνομα της γιαγιάς απο τη μητέρα. Τα ονόματα των υπολοίπων παιδιών ήταν του άλλου παππού και της άλλης γιαγιάς. Ο νονός χάριζε πολλές φορές το όνομά του.
- Οι γυναίκες κουβαλούσαν το νερό, περιποιούνταν τα οικόσιτα ζώα τα οποία κάπου κάπου τα έβγαζαν λίγο στην εξοχή για να φάνε λίγα φύλλα αμυγδαλιάς, μουριάς κλπ
- Οι γυναίκες βοηθούσαν σε όλες τις αγροτικές δουλειές τους άνδρες τους π.χ στην καλλιέργεια της γης, στο σκάψιμο βοηθός - συνεργάτης του άνδρα, η γυναίκα. Το θέρισμα το έκανε προπαντός η γυναίκα, το αλώνισμα, λίχνισμα μαζί.
- Οι γυναίκες πολλές φορές έβγαζαν τα ζώα στα χωράφια. Αυτές θέριζαν τα σανά για τα ζώα που τα κουβαλούσαν όμως στις αποθήκες των σπιτίων οι άνδρες τους. Οι γυναίκες άρμεγαν τα ζώα (πρόβατα, κατσίκες).
- Το χωριό είναι μεσόγειο
- Δεν υπήρχαν βιοτεχνίες οργανωμένες.
- Το σκάψιμο στο χωράφι, το κόψιμο των ξύλων για το τζάκι, το λίχνισμα στο αλώνι ήταν ανδρική δουλειά.
- Τα παιδιά βοηθούσαν τους γονείς απο την παιδική ηλικία του δημοτικού σχολείου 9-10 ετών και πάνω. Τα αγόρια βοηθούσαν στο σκάψιμο των χωραφιών, στη μεταφορά σπαρτών, ελαιοκάρπου. Τα κορίτσια στο πλύσιμο των ρούχων, στην περιποίηση του σπιτιού κλπ
- Τα παιδιά διατηρούσαν τη συνήθεια να παντρευτούν πρώτα τα κορίτσια και ύστερα τα αγόρια, εκτός αν υπήρχε μεγάλη διαφορά ηλικίας στα αδέλφια, παντρευόταν ο μεγαλύτερος.
- Η ηλικία γάμου για τις γυναίκες ήταν απο 18-25 χρόνων, ενώ για τους άνδρες 22-28. Η γυναίκα ήταν συνηθισμένο να είναι μικρότερη απο τον άνδρα.
- Ο γαμπρός και η νύφη καταγόταν απο το ίδιο χωριό κι αν δεν ήταν, παντρευόταν απο τα κοντινά χωριά.
- Το νέο ανδρόγυνο εγκαθίστατο στο χωριό του γαμπρού, σε καινούριο σπίτι που ήταν κτήμα του γαμπρού.
- Όταν παντρευόταν τα αγόρια μιας οικογένειας, καθένα αγόρι πήγαινε με τη γυναίκα του στο δικό του καινούριο σπίτι (του γαμπρού).
- Ο πατέρας μόλις παντρευόταν το πρώτο παιδί, μοίραζε την περιουσία σε όλα τα παιδιά του ή μάλλον ότα τα παιδιά στην οικογένεια γινόταν ενήλικα.
- Όταν παντρευόταν κάθε παιδί μιας οικογένειας χώριζε απο τα αδέλφια του, γιατί είχε δικό του σπίτι.
- Όταν οι γονείς των παιδιών ήταν σε ηλικία προχωρημένη, πήγαιναν για ένα διάστημα στο ένα παιδί, μετά στο άλλο ώστε να τους περιποιούνται τα παιδιά τους, λόγω προχωρημένης ηλικίας των γονέων και ανικανότητας για εργασία.
- Τον έπαιρνε όταν ήθελε.
- Ναι
- Το σώγαμπρο το έπαιρναν ανεξάρτητα, είτε για το μεγαλύτερο, είτε για το μικρότερο κορίτσι.
- Η περιουσία μοιραζόταν κανονικά σε όλους, χωρίς γραπτά στο όνομα του γαμπρού.
- Ο γαμπρός διατηρούσε το επώνυμό του και τα παιδιά το επώνυμο του πατέρα τους.
- Μεταξύ πρώτων αλλά και δεύτερων εξαδέλφων, δεν υπήρχαν περιπτώσεις γάμου. Απαγορευόταν και απο πλευράς εθίμου και απο τους εκκλησιαστικούς κανόνες αλλά και απο τους Νόμους της Πολιτείας.
- Δεν επιτρεπόταν ο γάμος ούτε στα δεύτερα εξαδέλφια (6ος βαθμός συγγένειας).
- Το κοινό επώνυμο δεν εμπόδιζε το γάμο σε ένα ανδρόγυνο.
- Όχι
- Στεφάνωνε το ζευγάρι κάποιος φίλος, γνωστός, είτε ο νονός του γαμπρού ή της νύφης.
- Συνήθως ο κουμπάρος ενός ζευγαριού βάφτιζε το πρώτο παιδί. Όλα τα παιδιά μιας οικογένειας δεν είχαν ποτέ τον ίδιο νονό.
- Κουμπάρο προτιμούσαν να βρουν κάποιο φίλο ή γνωστό ή κοινωνικά ανώτερο.
- Ο γάμος μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, δεν επιτρεπόταν.
- Τα δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό θεωρούνται πνευματικά αδέλφια και ο γάμος του απαγορεύεται.
- Δεν είχαμε τέτοιες περιπτώσεις.
- Υπήρχε και υπάρχει ο θεσμός της προίκας.
- Γινόταν προφορικά μόνον.
- Έπαιρναν άλλοτε χρήματα, άλλοτε ζώα. Η μαντινάδα το αναφέρει: "Αν δε σου δώσει η μάνα σου τ αρνί και το μοσχάρι, να το κατέχεις κοπελιά, δεν παίρνεις παλικάρι".
- Όλα τα κορίτσια της ίδιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα, ασχέτως χρονολογικής τους σειράς.
- Όχι
- Η προίκα της μητέρας (χρήματα) την έπαιρναν οι κόρες της και αν δεν είχε κόρες την έπαιρναν οι γιοι της (οι νύφες της).
- Στην προίκιση των κοριτσιών ήταν υποχρεωμένος εθυμοτυπικά ο πατέρας.
- Ναι η γυναίκα που έπαιρνε προίκα έπαιρνε και το κληρονομικό της μερίδιο.
- Η προίκα έμενε στον άνδρα της.
- Δεν υπήρχε τέτοια συνήθεια.
- Όποιος ήθελε τα ζητούσε
- Ανάλογα με τις περιστάσεις.
- Όλοι κληρονομούσαν εξ ίσου την πατρική περιουσία.
- Όλα έπαιρναν το ίδιο μερίδιο, ανεξάρτητα απο το φύλο.
- Η μεταβίβαση γινόταν συνήθως προφορικά, σπάνια με διαθήκη.
- Το μοίρασμα γινόταν με λαχνό (κλήρωση) μεταξύ των αδελφιών.
- Έπαιρνε το αντρομοίρι δηλαδή η γυναίκα μοιραζόταν εξ ίσου με τα παιδιά την περιουσία (έμπαινε αδελφός όπως λένε) π.χ υπήρχαν 3 αδέλφια και γυναίκα εθεωρείτο αδελφός και η περιουσία διαιρείτο δια 4.
- Αν δεν είχε παιδιά, δικαιώματα είχαν τα αδέλφια του.
- Την κληρονομιά στην περίπτωση αυτή την έπαιρναν οι κόρες του.
- Συνέβαινε τούτο εαν ο αδελφός του πατέρα του ήθελε. Όμοια ακριβώς και με τον αδελφό της μητέρας του.
- Αν ήταν άτεκνος υιοθετούσε ένα παιδί.
- Προτιμούσαν συνήθως παιδιά αδελφών και εφόσον δεν υπήρχαν υιοθετούσαν ορφανά ή πτωχά παιδιά.
- Τα δικαιώματα του υιοθετημένου παιδιού ήταν ακριβώς τα ίδια με το γνήσιο παιδί.
