- Ψηφιακό τεκμήριο
- Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
- Αγιά Λάρισας
- 961
- Αγιάς
- Λάρισας
- Λάρισας
- Αγνιά. Οι Τούρκοι την έλεγαν "Γενιντζέ" σήμερα "Αγιά".
- Όχι
- Ελάχιστες οικογένειες εγκαταστάθηκαν στην Αγιά από την Ανατολική Ρωμυλία στις αρχές του αιώνα.
- Όχι
- 10 εκκλησίες, ενορίες 5, μοναστήρια 3, μετόχια 2. αρχαιότερη: ο Άγιος Γεώργιος, Βυζαντινό - αρχικά κτίσμα του 13ου αιώνα με πρωσθήκες του 1749.
- 1
- Δενδροκαλλιέργεια (γεωργία, κτηνοτροφία)
- Δένδρα, μεταξοσκώληκας, αμπέλια, κηπευτικά προϊόντα
- Η περιοχή ως εύφορη κάλυπτε τις ανάγκες της και τα υπόλοιπα τα διοχέτευε στο εμπόριο.
- Εξακολουθούν οι ίδιες καλλιέργειες
- Κεφαλοχώρι
- 40 - 50 στρέμματα
- Υποτυπώδης
- Όχι
- Όχι
- Οι γνωστές "κοκκινάδικες" (κατασκευή νημάτων , βαφής και εμπόριο βαμβακιού). 1759 - 1809 διεξαγόταν ευρύ εμπόριο με τις περιοχές της Αυστρ. Αυτοκρατορίας.
- Η παράδοση συνεχίζεται με παραδοσιακά και σύγχρονα υφαντήρια
- Το χωριό επί τουρκοκρατίας διοικούνταν από 12άδα (12 αιρετούς μουχτάρηδες με πρωτόγερο. Γνωστοί πρωτόγεροι: Ιωάννης Χατζηκωνσταντά (1759), Χατζηγεωργίου (1782), Γεώργιος Χατζηιωάννου (1799 - 1803), Γεώργιος Χατζηδημητρίου ή Χατζηδημήτρος 1814 - 1822, Δημήτριος Αλεξούλης 1833 - 1854, Χατζηγιαννακός Δάλλας 1877 - 78)
- Κεφαλικό, usuria (δεκάτη), τοπιάτικο, τσελέπικο (για τα πρόσωπα, προϊόντα, εκμετάλλευση γαιών και για κτήση ζώων)
- Από μαρτυρίες εγγράφων α) εύποροι, μεγαλοκαιφαλαιούχοι, β)μέσοι, γ)εργάτες - βιοτεχνίας, δ)φτωχοί (παρακατιανοί, παρακευτέδες)
- Παλαιότερα ναι
- Ήταν υποχρεωτική για τους άντρες από 21 έως 55 ετών
- Με πρόστιμο ενός ημερομισθίου
- Ήταν κυρίως σε γεωργικές εργασίες (τρύγος, θερισμός, πότισμα)
- Α)Στο χτίσιμο, β)στην αναξιοπάθεια, γ)στους γάμους
- Όχι
- Συνήθως τα παιδιά μετά το γάμο χώριζαν από τους γονείς. Ένα αγόρι ζούσε με τους γονείς του και οι σώγαμπροι με τους γονείς της νύφης.
- Πατέρα - μητέρα (συνήθως) και μάννα
- Παππού - παππούλη
- Βάβω, μαννιά, γιαγιά (νεότερα)
- Παπού
- Το ίδιο με του πατέρα του
- Με το όνομά τους
- Με το όνομά τους
- Όχι
- Θεί(τσ)α
- Θείο - θεία
- Ανηψιέ
- "Γιέ μ΄"
- Όχι μόνο για τα στερνοπαίδια, στερνοπούλι, Βενιαμίν
- Μελανέρφια
- Διπλάρικα
- Συμπεθέρους
- Πατέρα
- Μάννα, μητέρα
- "Κουνιάδε"
- Πατέρα
- Μάνα
- Με το όνομό του ή κουνιάδε
- Γαμπρέ
- Γαμπρέ
- Με το όνομά του, γαμπρέ
- Νύφ΄- νυφάδια
- Νύφ΄- νυφάδια
- Στ΄ αρσενικά έδιναν το όνομα του πατέρα του άντρα, στα θηλυκά της μητέρας του. Αν η γέννηση του αγοριού - κοριτσιού συνέπιπτε με γιορτή Αγίου ή η νύφη είχε δύσκολο τοκετό, του έδιναν το όνομα του Αγίου.
- Η γυναίκα επιβαρυνόταν, εκτός από τις δουλιές του σπιτιού, και με τις εξωτερικές εργασίες.
- Α)Πότισμα, β)σκάλισμα, γ)θέρισμα, δ)τρύγος, ε)εργασίες για το κουκούλι
- Συντήρηση οικόσιτων ζώων, άρμεγμα
- Τράβηγμα τράτας, "ξελάρωμα των διχτιών (σε λίγες 2- 3 οικογ. Που ασχολούνταν με την αλιεία)
- Όργωμα, κλάδεμα δέντρων και κλημάτων
- 13 - 14 ετών. Τα αγόρια στις εξωτερικές αγροτικές εργασίες. Τα κορίτσια στις οικιακές (νοικοκυριό, αργαλειός)
- Πρώτα τα κορίτσια και μετά τ΄ αγόρια χωρίς να λείπουν οι εξαιρέσεις
- Για τις γυναίκες 17. Για τους άντρες 20. Δεν θεωρούνταν φυσική η σε βάρος του άντρα διαφορά της ηλικίας.
- Συνήθως υπήρχε το φαινόμενο να παίνρουν νύφη από το ίδιο χωριό. Αλλά και από τα γύρω χωριά (Μεταξοχώρι, Ποταμιά, Σκήτη, Μελίβοια, Ανατυλή) ήταν συχνοί οι γάμοι.
- Συνήθως στο πατρικό του γαμπρού ή σε ιδιόκτητο (οι πιο πλούσιοι)
- Πολλές φορές ζούσαν (στις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις) όλοι μαζί και αντιμετώπιζαν, από κοινού για λίγο χρονικό διάστημα, τα έξοδα διαβίωσης
- Έως το θάνατο του πατέρα συνήθως. Μετά γινόταν η "μοιρασιά".
- Μετά το θάνατο του πατέρα συνήθως. Αλλά και όταν το σπίτι δεν επαρκούσε, χώριζαν. Οι οικονομικοί λόγοι συνήθως και οι οικογενειακές προστριβές αποτελούσαν τον κύριο λόγο χωρισμού των οικογενειών.
- Συνήθως οι γονείς έμεναν με το μικρότερο γιό, όταν υπήρχε. Αλλιώς επικρατούσαν στην επιλογή συναισθηματικοί λόγοι, προτίμηση, ή κατάφαση των παιδιών (γιού - νύφης)
- Όταν είχε μόνο κορίτσια ή ένα κορίτσι
- Όχι
- Για το μικρότερο
- Το έγραφε προικώο στην κόρη του συνήθως, αλλά και στο γαμπρό ή κοινά και αδιαίρετα και τους δύο
- Ο γαμπρός διατηρούσε στην Αγιά τουλάχιστο το επώνυμό του στα χαρτιά. Παλιότερα όμως δεν γνωρίζουμε τι συνέβαινε.
- Πολλά ζευγάρια που είταν εξαδέρφια από πατέρα έχουν παντρευτεί
- Υπήρχε, αλλά ξεπερνιούνταν με τη δημιουργία οικογένειας. Εκ των υστέρων γινόταν γάμος.
- Όχι. Γενόντουσαν οι γάμοι.
- Στον προηγούμενο αιώνα υπάρχει περίπτωση διαζυγίου με πρόφαση οικονομική αδυναμία του συζύγου να ανταποκριθεί στα έξοδα διατροφής (!)
- Ο νονός του γαμπρού ή, αν πέθαινε, συγγενής του νονού του γαμπρού
- Ο νονός
- Συνήθως κάποιος κοινωνικά ανώτερης τάξης
- Απαγορευόταν λόγω πνευματικής συγγένειας
- Ναι
- Δεν γνωρίζουμε τέτοιες περιπτώσεις στην Αγιά
- Ναι
- Συνήθως με προικοσύμφωνα
- Συμβολαιογραφικές πράξεις για προγαμιαίες δωρεές
- Κάποιος γραμματισμένος το συνέτασσε ή παπάς. Υπόγραφαν ευηπόληπτα πρόσωπα, οι συμβολλόμενοι και ο παπάς.
- Της α΄ τάξης 500 γρ. (στην Τουρκ.) στη β΄ 400 και γ) 200. Η δ) τάξη δεν έδινε χρήμα.
- Συνήθως σκεύη (κουζίνας, έπιπλα)
- Στο χωριό
- Ναι
- Δέντρα
- Συνήθως γινόταν δίκαιη μοιρασιά αφού αφορούνταν το "γροντομοίρι"
- Όχι
- Θωρούνταν κοινή
- Μόνο στην περίπτωση κηδεμονίας ορφανών
- Όχι
- Δεν αντιμετωπίστηκε τέτοια περίπτωση. Δεν γνωρίζουμε.
- Συνήθως μετά το θάνατο του πατέρα
- Συνήθως έπαιρναν ίσο μερίδιο. Ο νεότερος ή όποιος συντηρούσε τους γονείς καρπωνόταν και το γεροντομοίρι.
- Συνήθως μοιραζόταν δίκαια
- Με διαθήκες ή συμβολαιογραφικές πράξειςρ
- Ο πατέρας κανόνιζε τη μοιρασιά
- Το γεροντομοίρι έμενε στη γυναίκα του ως το θάνατό της
- Οι συγγενείς εξ αίματος μέχρι τετάρτου βαθμού
- Οι κόρες του
- Δεν γνωρίζουμε
- Όταν δεν είχε καθόλου παιδιά. Στη δεύτερη περίπτωση έπαιρναν αργότερα σώγαμπρο.
- Παιδιά συγγενών συνήθως αλλά προτιμούσαν εντελώς άγνωστα.
- Κανονικά