Σιδηρόκαστρο Λακωνίας

Όνομα χωριού Σιδηρόκαστρο Λακωνίας

Αριθμός 932

Κοινότητα Σιδηροκάστρου

Επαρχία Γυθείου

Νομός Λακωνίας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει); Σιδηρόκαστρο εξ' αρχής.

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες; Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου; Όχι

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Την καθομιλουμένη λαϊκή (δημοτική) γλώσσα.

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη; Δύο

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές; Όχι

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; 1 (ένα)

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό; Πριν το 1900

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940; Κτηνοτροφία - γεωργία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο; Ελιές, λίγα στάρι, κριθάρια, βρώμη.

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο; Τα πιο πολλά ήταν για αυτοκατανάλωση. Πουλούσαν λίγο λάδι.

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει; Οι ελιές είναι και τώρα το κύριο προϊόν που καλλιεργείται.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι; Τίποτε από τα παραπάνω.

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες; Όχι ήταν ιδιόκτητο.

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος; Από 50 και άνω.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους; Γύρω στις 5 οικογένειες

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου; Περίπου 20 - 30 στρέμματα.

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία; Και από πολύ παλιά

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό; Μετά το 1900 περίπου όπως θυμούνται οι παλαιότεροι.

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν; Όχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία; Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν; Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων; Όλα τα γύρω χωριά ήταν ενωμένα σε ένα μεγάλο Δήμο, τον ονομαζόμενο Δήμο Μαλευρίου.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν; Στο κράτος

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ; Ήταν συνηθισμένο σε κοινοφελή έργα.

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν; Όχι

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως; Όχι

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες; Σε όλες κυρίως τις εργασίες υπήρχε αλληλοβοήθεια. Κυρίως όμως σε θέρο, τρύγο.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών); Και όπου αλλού υπήρχε ανάγκη.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές; Όχι

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.); Ήταν το ανδρόγυνο, τα παιδιά, οι γονείς των συζύγων, ή και αδέλφια ανύπανδρα του συζύγου.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους; Μάνα, πατέρα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του; Πατέρα (μπαμπά)

Πώς τη μητέρα του πατέρα του; Μάνα

Πως τον πατέρα της μητέρας του; Πάππο

Πώς τη μητέρα της μητέρας του; Κυρά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του; Αφέντες, κορόνια μου

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της; Κορονάκια μου

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του; Με τα ονόματά τους

Πώς τις αδελφές του; Το αυτό

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό; Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή; Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα; Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του; Μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του; Θειά

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του; Θείους

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους; Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους; Με τα ονόματά τους

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα; Όχι

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα; Διπλάρικα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης; Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της; Πατέρα

Πώς την πεθερά της; Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της; Κουνιάδους

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του; Πατέρα

Πώς την πεθερά του; Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του; Κουνιάδους

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό; Γαμπρέ ή με το όνομά του.

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά; Το αυτό ως άνω

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης; Με το όνομά του

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού; Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού; Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της; Η σύζυγος κύρη μου, αφέντη μου ή με το όνομά του. Ο άνδρας με το όνομά της ή απλά γυναίκα.

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος; Το πρώτο παιδί έπαιρνε το όνομα του παππού ή της γιαγιάς από το σόϊ του πατέρα. Το δεύτερο αν ήταν του ίδιου φύλου έπαιρνε το όνομα των γονέων της μητέρας, αν ήτο αντίθετου φύλου έπαιρνε πάλι από τον πατέρα.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ Βεβαίως, κουβαλούσαν ξύλα, βοηθούσαν στο ελαιομάζωμα, τον τρύγο, το θέρο.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες; Θέρος, τρύγος, ελαιομάζωμα, βοτάνισμα, σκάλισμα, πότισμα.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες; Το φύλαγμα, η σφούγκα (το άρμεγμα), το πήξιμο του τυριού και της μυζήθρας.

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές; Το σκάψιμο

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια; Από όταν καταλάβαιναν και μετά.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας; Έπρεπε να παντρευτούν τα κορίτσια με σειρά ηλικίας.

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα; Τα κορίτσια μετά τα 17. Οι άνδρες όταν γυρνούσαν από στρατιώτες.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε; Όχι, δεν υπήρχε κανόνας.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης; Στο σπίτι του γαμπρού.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη; Όχι. Φρόντιζαν να μένουν όμως κοντά ο ένας στον άλλον.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη; Ναι, μέχρι θανάτου των γονέων.

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών; Όταν κυρίως πέθαιναν οι γονείς ή και όταν παντρεύονταν όλοι.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς; Ο μικρότερος κυρίως γιός. Το στερνοπαίδι.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο; Όταν είχε μόνο ένα κορίτσι.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία; Ναι όταν οι γονείς της κοπέλας δεν είχαν προστάτη.

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο; Για το τελευταίο κυρίως

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του; Όχι. Το κανόνιζαν όπως ήθελαν.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα; Δεν γινόταν τίποτε το ιδιαίτερο.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα; Όχι

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα; Ναι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο; Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους; Για λόγους τιμής, μόνον.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς; Ο νονός του γαμπρού.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό; Όχι. Ήταν θέμα των γονέων.

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος; Δεν υπήρχε κάποιος κανόνας.

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος; Απαγορευόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους; Όχι. Ήταν πνευματικά αδέλφια.

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί; Μετά από αιματηρή διένεξη.

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους; Όπως και των αδελφών.

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί; Ναι

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας; Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα; Με προικοσύμφωνο όταν το ήθελαν οι συμπέθεροι.

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων; Όχι

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα; Οι συμπέθεροι

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου; Όσα μπορούσαν να της δώσουν.

Χωράφια; Μερικές φορές και χωράφια.

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο; Όλα σχεδόν την ίδια.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών; Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της; Όχι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα; Είχαν εάν ήταν δυνατό.

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο; Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της; Επιστρέφετο στην οικογένειά της, αλλά αυτό δεν ήτο βέβαιο.

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή; Δινόταν προσφορά αλλά δεν είναι γνωστή η ονομασία.

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του; Ο γαμπρός

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου; Πριν τον γάμο.

Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά; Ο πεθερός με την οικογένειά του

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει; Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ Κυρίως μετά τον θάνατο του πατέρα.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας; Όλα σχεδόν το ίδιο ανάλογα και με το επάγγελμα που είχαν ακολουθήσει και με τις ανάγκες που είχαν.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια; Συνήθως τα κορίτσια έπαιρνα τη μεγαλύτερη μερίδα.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη; Και με διαθήκη, αλλά μερικές φορές προφορικά.

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα; Όταν ήταν πολλά αγόρια, έριχναν κλήρους. Παρευρίσκονται και συγγενείς για μάρτυρες.

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο; Η περιουσία γινόταν γινόταν ίσα μερίδια.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις; Οι νόμιμοι κληρονόμοι, αδέλφια, ανίψια κλπ.

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του; Οι κόρες του.

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του; Ναι, για τον αδελφό της μητέρας, όχι πάντα.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια; Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά; Παιδιά συγγενών ή ορφανά.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί; Τα ίδια, αφού ήταν νόμιμη η υιοθεσία.

Σιδηρόκαστρο Λακωνίας

Σιδηρόκαστρο Λακωνίας - Identifier: 120088

Legend

Navigation

Info

Controls