Μεταξάς

Όνομα χωριού Μεταξάς

Αριθμός 792

Νομός Κοζάνης

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες; Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου; Όχι

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες); Όχι

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Καμία

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη; Μία (1) 1848 Παρεκλήσια 9

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές; Στην Ενορία

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Ένα(1)

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό; Πριν από το 1900

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940; Κτηνοτροφία-Γεωργία-Αμπέλια

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο; Σιτηρά-πατάτες-όσπρια

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο; Όλα για αυτοκατανάλωση.

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει; Εξακολουθούν οι παλιές

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι; Κεφαλοχώρι

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες; Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος; 30 στρ.

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους; Λίγοι

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου; 40-50 στρέμματα(ξερικά)

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία; Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό; Το 1960

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν; Υπήρχαν. 10 περίπου Εξακολουθούν αλλά με μειωμένο αριθμό

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία; Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν; Όχι

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν; Δημιουργήθηκαν 2

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν; Δικαίωμα βοσκής στην Κοινότητα.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους; Δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις όλοι ήταν ίσοι

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ; Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν; 1)Δεν ήταν υποχρεωτική. 2)από 20 ετών (3)ΌΧΙ

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως; Όχι

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες; Συνηθισμένο φαινόμενο σε όλες αναιξαιρέτως

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών); Κουβαλούσαν ομαδικά τα υλικά για το χτίσιμο των σπιτιών.

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές; Οι γυναίκες αλληλοβοηθούντο κυρίως στην ετοιμασία της προίκας των κοριτσιών(κεντήματα-μάλλινα

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.); Ο πατέρας του άνδρα και η μάνα του άνδρα όλα τα αδέρφια παντρεμένα ή μη με τα παιδιά τους και μερικές φορές και ο προπάππους(πατέρας τρανός - μάνα τρανή η προσφώνηση)

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους; Πατέρα-μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του; Παππού-πατέρα-τρανέ

Πώς τη μητέρα του πατέρα του; Μανιά-γιαγιά-μάνα τρανή

Πως τον πατέρα της μητέρας του; Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του; Μανιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του; Στο όνομά τους

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της; Στο όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του; Στο όνομά τους

Πώς τις αδελφές του; Στο όνομα

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό; Περισσότερες υποχρεώσεις-περισσότερο σεβασμό από τα άλλα αδέρφια.

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα; Στο όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του; Μπάρμπα-Λαλά

Πώς την αδελφή του πατέρα του; Θειά-κάκου

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του; Μπάρμπα-θειά-κάκου

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους; Στο όνομα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους; Στο όνομα

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα; ΌΧΙ

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα; Παραδέρφια-παραπαίδια-μιλαδέρφια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα; Ντιουντιουμάρκα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης; Συμπέθερε

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της; Αφέντη

Πώς την πεθερά της; Μάνα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της; Αφέντη ή Αντράδερφε-Κυράτσα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του; Παππού

Πώς την πεθερά του; Μπάμπου

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του; Κουνιάδε-Κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό; Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά; Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης; Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού; Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού; Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της; Ο Σύζυγος σχεδόν ποτέ στο όνομά της. Κτλ -Κυρά ή γυναίκα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος; Του παππού απ'τον πατέρα, τη μάνα απ'τον πατέρα. Απ'το Σοϊ της γυναίκας κτλ. Ο νονός πάντα έλεγε το όνομα που ήθελε αλλά συνήθως κρατούσε το έθιμο.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ Κουβαλούσαν ξύλα, νερό, άρμεγαν έκαναν τον τσοπάνο

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες; Θέρο, σκάψιμο, αλώνισμα, τρύγο κτλ.

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες; Αρμεγμα, λαλούσαν δηλαδή-

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές; Κόψιμο ξύλων, το όργωμα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια; Από 8 χρονών

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας; Κατά ηλικία

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα; 20 για τις γυναίκες 25 για τους άντρες

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε; Ήταν συνήθεια απ'το ίδιο το χωριό

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης; Στο πατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη; Συνέβαινε. Ζούσαν όλοι μαζί εργάζονταν, έτρωγαν μαζί κοιμόταν στο ίδιο σπίτι

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη; Ναι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών; Οταν δεν τους χωρούσε το σπίτι

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς; Συνήθως ο μικρότερος γιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο; Οταν δεν υπήρχε αγόρι

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία; Εύκολα ΌΧΙ

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο; Για το μικρότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του; Όλη την περιουσία του

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα; Έπαιρναν το επώνυμο του πατέρα

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα; Ούτε τρίτα ξαδέρφια δεν παντρεύονταν

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα; Ναι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο; Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους; Καμία περίπωση

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς; Ο Νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό; Όλα τα παιδιά είχαν τον ίδιο νονό

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος; Φίλος αλλά έπρεπε να πάρει την ευψή του Νονού

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος; Απαγορεύονταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους; Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί; 1)Πολύ στενοί φίλοι 2)όταν γλίτωναν από ένα μεγάλο κίνδυνο

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους; Και στη φωτιά έμπαινε ο ένας για τον άλλον

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί; Μόνο άνδρες

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας; Δεν υπήρχε. Αλλά εθελοντικά μπορούσε να δώσει ο πεθερός στο γαμπρό ότι ήθελε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα; Προφορικά

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου; Όχι

Χωράφια; Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια; Ζώα

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο; Ολα την ίδια

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών; Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της; Στις κόρες αν δεν υπήρχαν κόρες στους γιούς

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα; Όλοι βοηθούσαν ανεξάρτητα του θανάτου του πατέρα. Βέβαια αν πέθαινε ο πατέρας όλο το βάρος το έπαιρναν τα αδέρφια

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο; Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της; Εξαρτάται

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή; Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ Ανάλογα με τις περιστάσεις Υπάρχουν περιπτώσει που πέθανε ο πατέρας και η περιουσία δεν μοιράζονταν.

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας; Εξ ίσου

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια; Μικρότερο

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη; Συνήθως προφορικά

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα; Με λαχνό γίνονταν στα αδέρφια

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο; Αν π.χ. υπήρχαν 5 παιδιά στη γυναίκα αναλογούσε το 1/6

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις; Εκτός απ΄τη γυναίκα είχαν τα ανήψια.

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του; Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του; Μπορούσε μόνο τον αδερφό τυο πατέρα του

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια; Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά; Ορφανά από άλλα μέρη

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί; Τα ίδια με τα πραγματικά παιδιά

Μεταξάς

Μεταξάς - Identifier: 119948

Legend

Navigation

Info

Controls