- Ψηφιακό τεκμήριο
- Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
- Κάτω Κώμη
- 776
- Κάτω Κώμης
- Κοζάνης
- Κοζάνης
- Βάντσες
- Όχι
- Όχι
- Όχι
- Δυο (2) από πληροφορίας ανακαινίσθηκε περίπου το 1880
- Ενορεία
- Ένα
- Από Τουρκοκρατίας
- Γεωργία και κτηνοτροφία
- Α)Δημητριακά(σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι) β)Κρόκος γ)λαχανικά(λάχανα, πράσα, κρεμμύδια)
- Α)Δημητριακά, λαχανικά(αυτοκαταναλ.) β)Δημητριακά, λαχανικά, Κρόκος(Εμπόριο)
- Α)όλες οι παλαιές β)Νέες καλλιέργειες: Καπνός κυρίως και δεντροκαλλιέργειες(κερασιές, αμυγδαλιές, φουτουκιές, καρυδιές)
- Τσιφλίκι
- 1/3 του Μπέη
- Όχι
- Από 75 στρέμματα και πάνω
- 2 ή τρείς
- 50 στρέμ.
- Ναι
- Δεν υπάρχει
- Υπήρχαν. 5 Σήμερα δεν υπάρχουν
- Όχι
- Όχι
- Όχι
- Μετά το 1912 άρχισε η ανάδειξη κοινοτικών αρχόντων. Μέχρι τότε ορίζονταν από τον Μπέη ο ευπορώτερος του χωριού
- Τα τζελέπια(φόρος επί των κεφαλιών των ζώων)
- Καμιά διάκριση
- Ναι. Από πάντα υπήρχε η εθελουσία προσφορά εργασίας για έργα κοινοτικά, εκκλησιαστικά ή σχολικά(εκτός από την υποχρεωτική προσωπική εργασία)
- Υποχρεωτική σ'όλους τους άνδρες από το 18ο έτος μέχρι το 60ο Οι γυναίκες δεν συμμετείχαν.
- Α)Επι Τουρκοκρατίας ο αρνούμενος δεν είχε δικαίωμα αρδεύσεως κυρίως όταν επρόκειτο για τα αυλάκια β)Αργότερα με χρηματ. πρόστιμο στο Δημ. Ταμείο ή προσωποκράτηση
- Ναι. Κυρίως στο θερισμό, τρύγο και συλλογή του κρόκου
- Ναι. Κυρίως στο κτίσιμο των σπιτιών
- Ναι. Στο φτιάξιμο της προίκας της υποψήφιας για παντρειά
- Μέχρι 25 άτομα.(Παππούς, γιαγιά, αγόρια με νύφες, θυγατέρες με γαμπρούς, εγγόνια συνήθως παντρεμένα στο ίδιο σπίτι)
- Πατέρα ή μπαμπά και μάνα
- Μπαμπάλη
- Μάλη
- Μπαμπάλη
- Μάλη
- Ανηψίδι
- Ανηψίδι
- Με το όνομα(βαφτιστικό)
- Με το όνομα
- Απλώς καλούνταν "ο Τρανός"
- ΌΧΙ
- Με το όνομα
- Τσιούτσιο ή μπάρμπα ή μπεμπέ(για τον καθένα διατηρούσαν το ίδιο π.χ. τον πρώτο Τσιούτσιο πάντα)
- Τζιτζίκου
- Το ίδιο Τζιτζίκου
- Ανήψια ή με το βαφτιστικό
- Με το όνομα
- Ο Τρανός ή Πρώτος για τα υστερότοκα τίποτα
- Παραπαίδια
- Διδυμάρικα
- Συμπεθέρια
- Μπαμπάλη
- Μάλη
- Αφέντη-κυρά
- Μπαμπάλη
- Μάλη
- Με το βαφτιστικό(κουνιάδος, Κουνιάδα)
- Γαμπρέ
- Γαμπρέ
- Γαμπρέ
- Νύφη
- Νύφη
- Α)Κυρά ή με το όνομα β)με το όνομα
- Του παππού, της γιαγιάς από τον πατέρα του παππού της γιαγιάς από τη μητέρα του Αγίου της Εκκλησίας, το όνομα του νονού ή προτίμησή του.
- Οι γυναίκες εκτός από τις οικιακές συμμετείχαν και σ'όλες τις άλλες εργασίες(γεωργικές και κτηνοτροφικές)
- Όλες
- Συμμετείχαν στη βοσκή και είχαν αποκλειστικά την ευθύνη για την πήξη του γάλακτος και περιποίηση των τυροκομικών
- Μόνο το όργωμα
- Από 12 ετών Βοηθητικές εργασίες στη βοσκή και το άρμεγμα των ζώων
- Ακολουθούσαν τη σειρά ανεξάρτητα φύλλου
- Α)Για τις γυναίκες μετά το 15ο έτος β)Για τους άνδρες μετά το 18ο έτος κυρίως γ)Δεν ήταν συνηθισμένο
- Συνήθως από το ίδιο χωριό. Σπάνια από τα γύρω χωρία(Άνω Κώμη, Κρόκο, Μηλέα, Κερασέα, Καισαρειά, Ροδιανή, Κήπος) δηλ. τα Ελλην. Χωριά της περιοχής ΤΣΙΑΡΤΣΙΜΠΑ
- Στο πατρικό τυο γαμπρού
- Ναι όλα από κοινού. Μια οικογένεια Πατριαρχική.
- Ναι Αδιαίρετη
- Τις περισσότερες φορές όταν πέθαινε ο πατέρας ειδάλλως όταν επρόκειτο να παντρευτούν τα εγγόνια, χωρίζονταν οι οικογένειες των αδελφών.
- Ο μικρότερος γιός
- Κυρίως όταν δεν είχε αγόρια σ'αυτές τις περιπτώσεις ο σώγαμπρος έπαιρνε το επώνυμο του πεθερού.
- ΌΧΙ
- Για το μεγαλύτερο, ο οποίος αποχτούσε και την υποχρέωση να παντρέψει τις κουνιάδες του
- Όλη η περιουσία έμεινε στο γαμπρό μετά το θάνατο του πεθερού
- Ο γαμπρός έπαιρνε το επώνυμο του πεθερού. Π.χ. Ο σώγαμπρος ΓΚΑΝΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ μπαίνοντας στο σπίτι του ΓΑΤΑ ΠΕΡΙΚΛΗ σώγαμπρος έπαιρνε το όνομα ΓΑΤΑΣ ΘΕΟΔ. το α΄αγόρι ΓΑΤΑΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ κ.ο.κ.
- Δεν παντρεύονταν μέχρι και τα δεύτερα εξαδέλφια ανεξάρτητα αν προέρχονταν από πατέρα ή μητέρα Στο χωριό τέτοια περίπτωση δεν υπήρχε ποτέ.
- Ναι
- Μπορούσαν να παντρευτούν
- ΌΧΙ Ποτέ
- Ο νονός του γαμπρού
- Ο νονός που στεφάνωσε,(όλα τα παιδιά)
- Ήταν δύσκολο να αλλάξει κουμπάρο σε σπάνιες όμως περιπτώσεις γινόταν μόνο με την ευχή του κουμπάρου. Σ'αυτές τις περιπτώσεις προτιμούσαν φίλο και λίγο κοινωνικά ανώτερο πρόσωπο
- Απαγορευόταν αυστηρά
- Παντρεύονταν αν και δεν έτυχε ποτέ τέτοια περίπτωση να πέσει στην αντίληψη κανενός
- Αδελφοποιτούς εδώ λένε τους βλάμηδες ή μπρατίμια και γίνονταν πριν από τα στέφανα. Ο ιερέας τους έριχνε τη άγια Ζώνη και τους έκανε έτσι αδελφοποιτούς
- Πάντα αλληλοβοηθιούνταν και θεωρούνταν πνευματικά αδέλφια.
- Μόνο άνδρες
- Περίπου μέχρι το 1930 έδινα προίκα οι γαμπροί. Για ένα διάστημα 10 ετών καταργήθηκε αυτός ο θεσμός. Σήμερα ο γαμπρός παίρνει προίκα.
- Προφορικά(τάξιμο)
- Όχι
- Στα χρόνια περίπου του 40 άρχισε να επικρατεί η προίκα σε χρήματα αλλά λίγα 2 ως 3 χιλ. περίπου
- Συνήθως η αναλογία που του αντιστοιχεί(ελάχιστα μειώμενη)
- Στα χωράφια η ίδια
- Όχι
- Πήγαιναν στην πρώτη νύφη κυρίως το νυφικό της μητέρας, τα ατομικά της κοσμήματα και άλλα προσωπικά της είδη.
- Πάντα συνεισέφεραν οι αδελφοί Αυτοί ήταν υπεύθυνοι για τις αδελφές είτε ζούσε είτε δεν ζούσε ο πατέρας
- Όχι
- Παρέμεινε στον άνδρα
- Μόνο χρήματα μέχρι το 1930 (Γαρλίκι)
- Ο πατέρας του γαμπρού
- Πριν από το γάμο. Την Παρασκευή πριν της Κυριακής του γάμου ο προξενητής πήγαινε το γαρλίκι
- Το διαχειρίζονταν τα πεθερικά του γαμπρού για έξοδα του γάμου
- Όχι
- Συνήθως μετά το θάνατο του πατέρα
- Όλα ίσα μερίδια. Ο μικρότερος καρπούνταν και το μερίδιο του πατέρα το οποίο τελικά κατέληγε σ'αυτόν
- Λίγο μικρότερο
- Πρώτα προφορικά. Αργότερα με διαθήκη
- Μεταξύ των αδελφών με λαχνό
- Το κανονικό μερίδιο του αποθανούντος
- Όλα στη χήρα γυναίκα
- Οι κόρες
- Μπορούσε και στις δυο περιπτώσεις
- Όταν δεν είχε καθόλου
- Παιδιά αδελφών
- Ό,τι δικαιώματα θα είχε και σαν φυσικό παιδί τους