Αξιοχώρι

Όνομα χωριού Αξιοχώρι

Αριθμός 715

Κοινότητα Αξιοχωρίου

Επαρχία Κιλκίς

Νομός Κιλκίς

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει); Παλαιότερο όνομα χωριού Βαρδαρόφτσα. Μέχρι έτος 1932.

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες; Κατοικείται κυρίως από Ποντίους, πρόσφυγες από Αν. Ρωμυλία, Θρακιώτες και λίγοι Σαρακατσάνοι

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες); Ναι. Κατοικούσαν σε ξεχωριστούς μαχαλάδες.

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Ποντιακή, Θρακιώτικη, Σαρακατσάνικη

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη; Ο Άγιος Γεώργιος από Τουρκοκρατίας

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές; Δεν γνωρίζουμε

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό; Λειτούργησε το 1924

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940; Γεωργία και κτηνοτροφία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο; Κυρίως δημητριακά

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο; Σχεδόν όλα τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για το εμπόριοφ

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες ενώ καλλιεργούνται ακόμα και λίγα κηπευτικά κυρίως μετά το 1968

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι; Ναι ήταν τσιφλίκι μέχρι τότε που ήρθαν οι πρόσφυγες (1923)

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια; Δούλευαν με ποσοστά στους τσιφλικούχους από τα εισοδήματα

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου; Κατά μέσο όρο ο κλήρος είναι σήμερα 54 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία; Αγελάδες και πρόβατα

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό; Από το 1965 περίπου

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν; Υπήρχε ένα μέχρι το 1923

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία; Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν; Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων; Μετά το 1923 μόνο

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν; Πλήρωναν τη δεκάτη (κοινοτικός φόρος)

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους; Δεν υπήρχαν

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ; Ναι, για εκκλησία, σχολεία, δρόμους και άλλα κοινοτικά έργα με προσωπική εργασία

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν; Για όλους τους άνδρες από 21 ετών και άνω

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως; Τιμωρούνταν με χρηματικό πρόστιμο.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες; Ναι κυρίως στις επείγουσες γεωργικές εργασίες (θέρος)

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών); Ίσχυε η αλληλοβοήθεια και για το χτίσιμο σπιτιών, αποθηκών κλπ

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές; Και οι γυναίκες βοηθιόντουσαν στον ίδιο βαθμό

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.); Από πέντε και πλέον μέλη: ο πατέρας και η μητέρα του άνδρα, το ανδρόγυνο, τα παιδιά και πολλές φορές αδελφός και αδελφή του άνδρα.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους; Μπαμπά και μαμά

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του; Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του; Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του; Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του; Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του; Με το βαφτιστικό τους όνομα

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της; Το ίδιο

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του; Με το βαφτιστικό τους όνομα

Πώς τις αδελφές του; Το ίδιο

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό; Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή; Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα; Με το βαφτιστικό όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του; Θείο ή μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του; Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του; Θείο και θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους; Με το βαφτισικό όνομα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους; Αγόρι μου, κορίτσι μου

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα; Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα; Μηλαδέρφια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα; Διπλάρια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης; Συμπέθερε

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της; Μπαμπά

Πώς την πεθερά της; Μαμά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της; Κουνιάδε, κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του; Πατέρα

Πώς την πεθερά του; Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του; Κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό; Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά; Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης; Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού; Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού; Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της; Με το όνομά της

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος; Στο πρώτο αγόρι το όνομα του παππού από τον πατέρα. Στο πρώτο κορίτσι της γιαγιάς από τον πατέρα. Πολλές φορές ο νονός ετσιθελικά έβαζε δικό του όνομα στο παιδί.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ Ναι οι γυναίκες δούευαν στα χωράφια, κουβαλούσαν νερό, ξύλα και φρόντιζαν τα οικόσιτα ζώα

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες; Θερισμό, τσάπισμα και κάθε άλλη γεωργική εργασία

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες; Κυρίως το άρμεγμα και το τάισμα των πουλερικών

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές; Το όργωμα, η σπορά

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια; Από τα 14 και μετά

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας; Πρώτα έπρεπε να παντρευτούν τα κορίτσια με τη σειρά ηλικίας και μετά τα αγόρια

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα; Τα 18 για τις γυναίκες και τα 22 για τ΄ αγόρια. Η γυναίκα έπρεπε να είναι μικρότερη από τον άνδρα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε; Κυρίως ο γαμπρός και η νύφη ήταν από το ίδιο χωριό

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης; Κυρίως στο πατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη; Ναι συνέβαινε και τότε τρώγαν και εργάζονταν κλπ όλοι μαζί.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη; Την κρατούσαν αδιαίρετη

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών; Όταν γίνονταν πολλοί και δεν τους χωρούσε το σπίτι ή όταν πέθαινε ο πατέρας

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς; Ο πρωτότοκος γιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο; Όταν είχε μοναχοκόρη

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία; Μάλλον όχι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο; Πάντοτε σχεδόν στο μικρότερο κορίτσι

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του; Του έγραφε μέρος της περιουσίας

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα; Τα παιδιά έπαιρναν κανονικά το επώνυμο του πατέρα

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα; Μέχρι και δεύτερα ξαδέρφια έχουν παντρευτεί

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα; Υπήρχε αλλά συνέβη μια περίπτωση να παντρευτούν

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο; Αν δεν ήταν κοντινοί συγγενείς παντρεύονταν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους; Ναι. Από ασυμφωνία χαρακτήρων.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς; Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό; Κυρίως τα πρώτα ο κουμπάρος του γαμπρού και τα άλλα κυρίως φίλοι της οικογένειας

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος; Περισσότερο προτιμούσαν κάποιο φίλο

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος; Επιτρέπονταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους; Όχι δεν μπορούσαν

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί; Δεν υπήρχαν τέτοιες περιπτώσεις

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας; Βεβαίως ήταν κανόνας απαράβατος

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα; Γινόταν προφορικά

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων; Όχι

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου; Χρήματα 10 έως 20.000 δρχ, ζώα, χωράφια κλπ

Σπίτι; Επιπλωμένο; Βέβαια

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη; Κυρίως στο χωριό

Χωράφια; Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια; Ναι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο; Ναι η μεγαλύτερη κυρίως έπαιρνε τα περισσότερα.

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών; Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της; Ναι, η προίκα της μητέρας μεταβιβαζόταν στις κόρες και αν δεν είχε κόρες συνήθως στο πρώτο αγόρι.

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα; Σε σπάνιες περιπτώσεις και κυρίως όταν πέθαινε ο πατέρας

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο; Στις περισσότερες περιπτώσεις έπαιρνε κληρονομικό μερίδιο

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της; Παρέμενε στον άνδρα της

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή; Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ Κυρίως κατά το γάμο

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας; Ανάλογα με την περίπτωση

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια; Συνήθως ήταν μικρότερο

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη; Με διαθήκη

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα; Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο; Ίσο μερίδιο με τα παιδιά

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις; Στην περίπτωση αυτή κληρονομικά δικαιώματα είχε το σόι του άνδρα

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του; Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του; Ναι για την πρώτη περίπτωση όχι όμως και για τον αδελφό της μητέρας του

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια; Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά; Κυρίως τα συγγενικά, αδελφών κλπ

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί; Ένός κανονικού παιδιού

Αξιοχώρι

Αξιοχώρι - Identifier: 119871

Legend

Navigation

Info

Controls