- Ψηφιακό τεκμήριο
- Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
- Σφηκιά
- 579
- Σφηκιάς
- Ημαθίας
- Βόσουβα (σλαβική ονομασία) Το 1927 μετονομάσθηκε σε Σφηκιά
- Γηγενείς οι κάτοικοι του χωριού (ντόπιοι)
- Δεν υπάρχει καμία οικογένεια που να ανήλεο στις παραπάνω κατηγορίες
- Ανέκαθεν ομιλείται η απλή ελληνική γλώσσα
- Υπήρχαν και υπάρχουν 6 έξι εκκλησίες. Παλαιότερη ο Άγιος Δημήτριος στο 1200μ.Χ.
- Όλες οι εκκλησίες ανήκαν σ'ολόκληρο το χωριό.
- Υπήρχε μόνο ένα
- Γύρω στο 1900
- 1)περισσότεροι με κτηνοτροφία 2) λιγώτεροι με τη γεωργία
- 1. Καλαμπόκι 2. Σιτάρι 3. Κριθάρι 4. φασόλια 5. κηπευτικά 6. λαχανικά
- Όλες οι παραγωγές ήταν για αυτοκατανάλωση.
- 1. καλλιέργειες: καπνού, μήλου, ροδάκινου, κερασιάς, σιταριού, ακαλαμποκιού, 2. Από τις παλιές καλλιεργούνται μόνο γι αυτοκατανάλωση 3. καπνός (1965), μήλο (1960), κεράσι, ροδάκινο (1970)
- Ήταν τούρκικο τσιφλίκι. Και σήμερα αρκετή (περισσότερη) έκταση είναι τσιφλίκι.
- Σε γεωργικές εκμεταλεύσεις- το δόσιμο έφθανε το 33% επί της παραγωγής. Στους κτηνοτρόφους το δόσιμο ήταν συμβολικό (δώρα κ.α.)
- Δεν υπήρχαν δημόσια κτήματα, γιατί όπως λέγεται το τουρκικο τσιφλίκι αγοράσθηκε από κάποιον Τζιτζικώστα Γεώργιο (3500 στρ. Δάσος, 750 στρ. Καλλιεργήσιμα
- Δεν υπήρχε κλήρος μέχρι το 1940. Το 1952 απαλλοτριώθηκε έκταση 3000 στρ. 5μελής οικογένεια 15 στρέμματα.
- Το 1952 πήραν κλήρο (15 στρ. Γύρω στις 120 οικογένειες. Το 1964 μοιράσθηκαν διαθέσιμα σε 80 ακτήμονες (5-6 στρ.)
- Είναι γύρω στα 7 στρ. Ανά κληρούχο. Υπάρχουν πολλοί ακτήμονες.
- Μέχρι το 1970 υπήρχαν γύρω στα 7-8 χιλ. Γιδοπρόβατα. Σήμερα περίπου 3 χιλ. Γίδια
- Άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία γύρω στα 1970.
- Υπήρχαν 5-6 τσελιγκάτα. Δεν υπάρχουν σήμερα.
- Όχι
- Υπήρχαν λίγοι αργαλειοί
- Σταμάτησαν να λειτουργούν. Ότι χρειάζονται το βρίσκουν στο εμπόριο.
- Μέχρι το 1929 εκλέγονταν δια βοής σε συγκέντρωση ο προεδρεύων μουχτάρης (μουχτάρ) και οι σύμβουλοι (2).
- Σε γεωργικές καλλιέργειες το 33% επί της παραγωγής στους μπέηδες ιδιοκτήτες του τσιφλικιού.
- Χωρισμένοι σε νοικοκυραίους και φτωχούς. Η διάκρισηη στηριζόταν αποκλειστικά σε περιουσιακά στοιχεία (κοπάδια, κτήματα κλπ.)
- Ανέκαθεν όλοι οι χωριανοί βοηθούσαν και συμμετείχαν στην κατασκευή κοινοφελών έργων.
- Για τους άνδρες εφ' όσον ήταν άνω των 20 χρόνων ήταν υποχρεωτική η συμμετοχή. Όπου χρειάζονταν βοηθούσαν οι γυναίκες.
- Αν κάποιος δε βοηθούσε τιμωρούνταν με αποκλεισμό από τη χρήση του έργου. Ακόμη τον κορόϊδευαν και τον περιφρονούσαν.
- Ανέκαθεν υπήρχε αλληλοβοήθεια σε όλες γενικά τις ασχολίες (συμπριά λεγόταν αυτή η σύμπραξη, η αλληλοβοήθεια)Σήμερα γίνεται μεταξύ συγγενών ή φίλων. Υπήρχε η συμπριά μέχρι το 1965-1970.
- Γενικά σε κάθε εργασία σε οποιαδήποτε δραστηριότητα υπήρχε η συμπριά. Σήμερα υπάρχει κάποια απομόνωση ψυχρότητα.
- Πραγματικά οι γυναίκες βοηθόντουσαν περισσότερο μεταξύ τους σε όλες γενεικά τις δουλειές (μέχρι και ξύλα κουβαλούσαν η μία για την άλλη)
- Κάθε οικογένεια είχε περίπου 8-10 μέλη. Πατέρας-μητέρα-5-6 παιδιά-γονείς του πατέρα ή της μητέρας ή ακόμα και παππούδες και γιαγιάδες
- Πατέρα-μάνα
- Παππού
- Μανιά ή μπάμπου
- Παππού
- Μανιά ή μπάμπου
- Με τα ονόματά του (Γιώργο, Μαρία)
- Επίσης με τα ονόματα. Σπάνια τα φώναζαν (ένδειξη χαράς γιόκα, ντάσιο)
- Με τα ονόματα σπάνια έλεγαν αδελφέ-αδελφή
- Το ίδιο με το προηγούμενο
- Επαιζε ρόλο αρχηγού στα παιδιά της οικογένειας μόνο αν ήταν αγόρι.
- Αντικαθιστούσε τη μητέρα όταν έλειπε.
- Με το όνομα
- Τον φώναζε μπάρμπα
- Θειά
- Μπάρμπα-θειά
- Με το όνομα
- Για το αγόρι ο δικός μου για το κορίτσι το όνομα.
- Δεν υπήρχε ξεχωριστό όνομα.
- Ψυχογιός ψυχοθυγατέρα
- Οχι
- Οι άνδρες συμπέθερο-α. Οι γυναίκες συμπέθερο-α.
- Αφέντη
- Μάνα
- Αφέντη-κυράτσα
- Παππού
- Γριά-μπάμπου
- Στο όνομα
- Γαμπρέ
- Γαμπρέ
- Στο όνομα
- Νύφ'
- Νύφ'
- Ο άνδρας τη γυναίκα μωρή η γυναίκα στο όνομα
- Ο νονός αποφάσιζε και έδινε το όνομα της αρεσκείας του
- Οι δουλειές δεν ήταν μοιρασμένες. Συνήθως η γυναίκα βοηθούσε στις δουλειές του άνδρα.
- Όλες τις δουλειές, εκτός από το όργωμα και άλλες που χρειάζεται μυϊκή δύναμη.
- Βοηθούσαν στο άρμεγμα, στο κούρεμα στο πίτιασμα, στο σφάξιμο, στο τάϊσμα.
- Καθαρή γυναικεία δουλειά ήταν η ασχολεία στον αργαλειό
- Ήταν το όργωμα των χωραφιών, η βοσκή των ζώων, οι διάφορες κατασκευές κτιρίων.
- Από 6-7 χρονών βοηθούσαν όπου μπορούσαν. Τα κορίτσια βοηθούσαν την μητέρα, τα αγόρια τον πατέρα.
- Οι γάμοι γίνονταν με προξενειό ή απαγωγή. Προηγούνταν κάποιοα γνωρισμία μεταξύ των οικογενειών. Συνήθως παντρεύονταν κατά σειρά ηλικίας, μερικές φορές όμως δεν τηρούσαν σειρά.
- Για τις γυναίκες θεωρούνταν κατάλληλη η ηλικία λίγο στα 16. Για τα αγόρια γύρω στα 18. έπρεπε η γυναίκα να είναι οπωσδήποτε μικρότερη.
- Δεν ήταν αναγκαίο να είναι από το χωριό. Συνήθως ήθελαν γαμπρό ή νύφη από κοντινά χωριά (Ριζήματα "Μποστάνη", Πολυνδένδρι "Κόφοβα" Δάσκιο "Ντράτσκο" ελαφ΄΄ινα "Σπουρλίτα"
- Αρχικά καθόταν στο πατρικό σπίτι του γαμπρού και στη συνέχεια με τη βοήθεια του πατέρα, των αδελφών έκανε δικό του.
- Μέναν όλοι στο ίδιο πατρικό σπίτι, πολλές φορές στο ίδιο δωμάτιο, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, και, σιγά σιγά με αλληλοβοήθεια δημιουργούσαν ο καθένας το νοικοκυριό χωρίς να παύει η προηγούμενη στενή σχέση.
- Μόνο όταν χώριζαν με προφορική εντολή του πατέρα-αρχηγού έπαιρνε ο καθένας το μερίδιό του από την πατρική περιουσία.
- Συνήθως όταν γίνονταν πολλοί μέσα στο πατρικό και αντιμετώπιζαβ μεγάλες δυσκολείες τότε μόνο χώριζαν (αγαπημένα) χώριζαν και νωρίτερα αν συνέτρεχαν σοβαροί λόγοι (γκρίνιες, μαλώματα)
- Συνήθως έμενε αυτός που συμπαθούσαν περισσότερο οι γονείς και συχνά αυτός ήταν ο μικρότερος γυιός ή το μικρότερο κορίτσι.
- 1) Συνήθως όταν υπήρχαν μόνο κορίτσια. 2) Αν για διάφορες αιτίες (γκρίνια, συμπάθεια κλπ) δεν έμενε αγόρι στο πατρικό τότε έπαιρναν ισόγαμπρο
- Ναι συνέβησαν και τέτοιες περιπτώσεις
- Πάλι έπαιζε ρόλο η συμπάθεια, αλλά για διάφορους λόγους (προίκα κ.α.) αυτό συνέβαινε με τη μικρότρερη.
- Δεν μοιραζόταν η πατρική περιουσία αλλά την έπαιρνε ο σώγαμμπρος κατόπιν συμφωνίας.
- Άλλαζε το επίθετό του με το επώνυμο του πεθερού, κάτι που συνέβαινε και μετα παιδιά του. (έπρεπε να διατηρηθεί το επώνυμο του πεθερού) (Μελιόπουλος Κων/νος-Ξενόπουλος Κων/νος)
- Μέχρι και δεύτερα ξαδέλφια δεν επιτρεπόταν. Μετά το '40 συνέβη γάμος δευτεραξαδέλφων. Αυτό έγινε σε δευτεραξαδέλφια και από την πλευρά του πατέρα και από την πλευρά της μάνας.
- Υπήρχε εμπόδιο θρησκευτικό. Το θεωρούσαν μεγάλο αμάρτημα.
- Μπορούσαν να παντρευτούν αρκεί να μην υπήρχαν τα ανωτέρω εμπόδια.
- Υπήρξαν περιπτώσεις διαζυγίων. Οι λόγοι κληρονομικά, μαλώματα, μοιχείες, τεμπελιά του άνδρα ή της γυναίκας.
- Πάντοτε στεφάνωσε ο νονός του γαμπρού. Αν δε μπορούσε αυτός όριζε ποιος θα στεφάνωνε κάτι που γινόταν σεβαστό.
- Όλα τα παιδιά τα βάφτιζε ο νονός. Αν δεν ήθελε πάλι όριζε τον αντικαταστάτη.
- Δεν μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο παρά μόνο αν ήθελε ο νονός και αυτός θα όριζε τον κουμπάρο.
- Σε καμιά περίπτωση δεν επιτρεπόταν γάμος ανάμεσα στις οικογένειες των κουμπάρων.
- Βέβαια, επιτρεπόταν κάτι τέτοιο.
- Όταν υπήρχε μεγάλη συμφωνία, πολύ ταίριαγμα τότε μόνο συνέβαινε συτό.
- Αναγκαία, απαραίτητη υποχρέωση οι αδελφοποιτοί να συμπαραστέκονται ο ένας στον άλλο και στη χαρά στη λύπη.
- Μόνο ανάμεσα σε άνδρες ή ανάμεσα σε γυναίκες
- Ανέκαθεν δινόταν προίκα (μικρή ή μεγάλη) γαμπρός δεν είχε γνώμη πάνω σ' αυτό το θέμα. Το αποφάσιζαν και το εκτελούσαν οι συμπέθεροι.
- Δινόταν προφορικά. Ο λόγος ήταν συμβόλαιο. Υπήρχε η μπέσα.
- Δεν υπήρχε
- Δεν υπήρχαν-δεν έδιναν.
- Δεν υπήρχε
- Μόνο στο σώγαμπρο
- 1-2 γιδοπρόβατα σα δώρο
- Ολα τα κορίτσια έπαιρναν την ίδια προίκα
- Η ακίνητη περιουσία έμενε στ'αγόρια ή στο σώγαμπρο.
- Αν υπήρχε με μυστικό τρόπο πήγαινε η προίκα αυτή στα κορίτσια, διαφορετικά έμενε στ' αγόρια.
- Και οι αδελφοί ήταν το ίδιο με τον πατέρα υποχρεωμένοι να προικίσουν τις αδελφές.
- Μόνο ότι έπαιρνε σαν προίκα. Μετά δεν είχε κανένα δικαίωμα στην πατρική περιουσία.
- Πάντοτε έμενε στον άνδρα της αν ήθελε ο άνδρα ς της την επέστρεφε
- Όχι
- Πάντοτε τα αγόρια έπαιρναν το μερίδιο από την πατρική περιουσία όταν χωρίζαν, σχηματίζοντας δικά τους νοικοκυριά.
- Παίρναν ίσο μερίδιο πάντοτε όμως με την εντολή του πατέρα και συχνά μετά από κλήρωση.
- Σε ακίνητη περιουσία δεν έπαιρνα τίποτα. Πάντοτε η αξία της προίκας ήταν μικρότερη από την αξία του μεριδίου των αδελφών της (αγόρια).
- Η οποιαδήποτε μεταβίβαση γινόταν προφορικά.
- Ναί, γίνονταν. Το μοίρασμα της περιουσίας στα αγόρια γινόταν με λαχνό (χωράφια, γιδοπρόβατα). Πάντα κρατά ένα μερίδιο για τα γηρατειά. Το παίρνει όποιος μείνει μαζί τους.
- Το μερίδιο του πατέρα πάντα πήγαινε στη μητέρα. Μετά το θάνατό της μοιράζεται στα παιδιά. Το μοιράζει νωρίτερα η ίδια ή το μοιράζονται τα παιδιά.
- Διεκδικούν από την περιουσία και τα αδέλφια του άνδρα. Η γυναίκα μόνο για τη δική της περιουσία μπορεί να αποφασίσει.
- Έμενε η περιουσία στα κορίτσια του ή στο σώγαμπρο αν υπήρχε.
- Από τον αδελφό του πατέρα μόνο αν όριζε ο ίδιος διαφορετικά διεκδικούσαν τα αδέλφια, τα ανήψια όλα. Από τον αδελφό της μητέρας δε μπορούσε να συμβεί αυτό σε καμιά περίπτωση.
- Μπορούσε να υιοθετήσει μόνο αν δεν είχε καθόλου παιδιά.
- Από αδέλφια ή κοντινούς συγγενείς. Σπάνια από μακρινούς συγγενείς ή ορφανα.
- Αν ήταν καλό διεκδικούσε σαν κανονικό παιδί, διαφορετικά το έδιωχναν χωρίς να έχει κανένα δικαίωμα.
